Ημερομηνία Δημοσίευσης: 22/03/2014
Της δημοσιογράφου Εύας Μαρά
ΠΕΡΗΣ ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ: ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ – ΗΘΟΠΟΙΟΣ – ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΤΗΣ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗΣ ΘΕΑΤΡΙΚΗΣ ΣΚΗΝΗΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ “ΜΠΕΤΟΝ 7”
“Δυστυχώς, σήμερα, υπάρχει ένα έλλειμμα πνευματικότητας και οι δημιουργοί δεν παρεμβαίνουν, αλλά και όταν παρεμβαίνουν, το κάνουν με τρόπο που δεν καθορίζουν τις εξελίξεις”
Ανατρεπτικός, αντισυμβατικός, πρωτοποριακός! Ένα πλέον ανήσυχο και επαναστατικό πνεύμα, ένας εναλλακτικός και τολμηρός καλλιτέχνης που με την επιτυχημένη πολυετή διαδρομή του στιγμάτισε, αλλά και με τον τρόπο του καθόρισε την πορεία του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου. Ο διακεκριμένος σκηνοθέτης – ηθοποιός, Πέρης Μιχαηλίδης που – άλλοτε τυχαίνει διθυραμβικών και άλλοτε επικρίσεων για τις πρωτοποριακές επιλογές του – πρωταγωνιστεί αυτό το διάστημα στην παράσταση “Μπετόν” που ανεβαίνει για λίγες παραστάσεις στο Θέατρο “Αυλαία” της Θεσσαλονίκης δίνοντας ένα σπάνιο ρεσιτάλ ερμηνείας.
Σας καλωσορίζουμε μετά από χρόνια, κύριε Πέρη Μιχαηλίδη, στη Θεσσαλονίκη – όπου πραγματοποιήσατε τα πρώτα σας θεατρικά βήματα στο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας. Πώς νιώθετε, αλήθεια;
Καλώς σας βρίσκω! Νιώθω, πράγματι, συγκινημένος που βρίσκομαι και πάλι στη Θεσσαλονίκη – μετά από μια δεκαετία σχεδόν – με την σπουδαία παράσταση “Μπετόν” του Τόμας Μπένχαρντ στο Θέατρο “Αυλαία” εγκαινιάζοντας μια νέα συνεργασία (όπως στο παρελθόν στο Μύλο) μ’ έναν νέο κύκλο παραστάσεων και με μια εμμονή – θα έλεγα – στους “έμμονους” δημιουργούς – συγγραφείς, όπως ο Στρίντμπεργκ, ο Νίλσον, ο Κέλι, ο Σαρτρ, οι οποίοι καθόρισαν την πορεία του παγκόσμιου θεάτρου.
Τι πραγματεύεται, λοιπόν, το “Μπετόν”;
Το “Μπετόν” είναι ένας μοναχικός μονόλογος, η ιστορία δηλαδή ενός μοναχικού ανδρός (εμείς εκτιμάμε βαθύτατα τη μοναχικότητα), ο οποίος προσπαθεί να συνθέσει μια μελωδία επάνω στη μουσική του αγαπημένου του ειδώλου, του συνθέτη κλασικής μουσικής, που είναι ο Μέντελσον και μέσα από τη διαδικασία αυτή θα συναντήσει διάφορες δυσκολίες που θα καταστούν εμπόδιο στην ολοκλήρωση αυτής της απόπειράς του. Και μέσα από αυτόν το μονόλογο, δίνεται η δυνατότητα στον ήρωα να περάσει σ’ έναν απέραντο σαρκασμό απέναντι στις απανταχού κοινωνικές και πολιτικές συμβάσεις.
Είπατε “εκτιμάμε απόλυτα τη μοναχικότητα”, υποννοείτε ότι είστε ένα πολύ μοναχικό άτομο;
Απολύτως μοναχικό άτομο, θα έλεγα!
Πού έγκειται η σπουδαιότητα καθώς και η επικαιρότητα του “Μπετόν”;
Η διαχρονικότητα, όπως και η επικαιρότητα του συγκεκριμένου έργου, έγκειται στα διάφορα σημαντικά κοινωνικά ζητήματα που θίγει, όπως την οικονομική ανέχεια, την κοινωνική εξαθλίωση, την κρίση αξιών, τα οποία ζούμε και βιώνουμε έντονα σήμερα ως χώρα.
Αποτελεί – κατά ορισμένο τρόπο, ένα “ανάχωμα”, θα λέγαμε;
Ακριβώς!
Όμως, ο τραγικός αυτός αυτοβιογραφικός μοναχικός μονόλογος είναι αποδοσμένος μ’ ένα βιτριολικό χιούμορ, σωστά;
Nαι, έτσι είναι! Ο τραγικός μονόλογος είναι διανθισμένος μ’ ένα σαρδόνιο, βιτριολικό χιούμορ… Ο ήρωας σαρκάζει έτσι όλη την κατάσταση που τον περιβάλλει.
Αποτελεί η παράσταση και με ευρύτερη έννοια το θέατρο και μια διέξοδο, σήμερα;
Το θέατρο, απλώς, τοποθετείται απέναντι σε αυτά τα ζητήματα και ο θεατής με τη σειρά του προβληματίζεται, αλλά καλείται να πάρει θέση απέναντι σ’ αυτά.
Ποιο αποτελεί το δέλεαρ της παράστασης;
Το δέλεαρ του έργου είναι ότι ο θεατής θα παρακολουθήσει την παράσταση, θα δει πράγματα που τα έχει σκεφθεί, αλλά δεν τα έχει εκφράσει.
Ώστε το έργο αποτελεί και έναν διαλογισμό υπαρξιακό;
Έτσι, ακριβώς! Ο αυτοβιογραφικός, φιλοσοφικός, τραγικός μονόλογος του ήρωα είναι ένας διαλογισμός για την ζωή και το θάνατο. Μια ουσιαστική εξομολόγηση και μια παράλληλη προσπάθεια επανάστασης του ήρωα, ο οποίος συγκρούεται μ’ έναν κόσμο υποκριτικό και μια κοινωνία αξιολύπητη που αγαπά και μισεί ταυτόχρονα! Η παράσταση πνίγει την κατάθλιψη αυτή.
Πόσο δύσκολη ή όχι ήταν η απόδοσή του; Tι δυσκολίες συναντήσατε στην απόδοση του συγκεκριμένου ρόλου;
Πρέπει να τονίσουμε ότι ο ρόλος αυτός απαιτούσε πείρα και δεν μπορούσε να αποδοθεί από έναν νέο – και χωρίς πείρα ζωής και προσωπικά βιώματα – ηθοποιό.
Ποιο το προσωπικό σας ζητούμενο, ως πρωταγωνιστής;
Τo προσωπικό μου ζητούμενο είναι μόνο να εκπέμψω ένα σήμα, το οποίο αυτό σήμα να είναι να είναι ένα φως για κάποιους ανθρώπους.
Υπάρχει, πιστεύετε, φως στο τούνελ;
Θα απαντήσω με αυτό που είπε κάποιος φίλος: “Δεν γνωρίζουμε καν αν υπάρχει τούνελ”.
Επόμενο σας επαγγελματικό βήμα;
Θα δούμε! Δεν ξέρω ακόμη!
Ποια η προσφορά του θεάτρου στη δυσοίωνη εποχή που βιώνουμε;
Η προσφορά του θεάτρου σήμερα είναι μεγίστη.
Αποτελεί ένα είδος εξιλέωσης η τέχνη του θεάτρου σήμερα;
Όχι, όχι! Οι ηθοποιοί, οι σκηνοθέτες και η νέα γενιά των καλλιτεχνών έχουν πάρει την δυνατότητα, αλλά και την ευθύνη να εκφραστούν μέσα από κείμενα ελληνικά και κείμενα από την παγκόσμια θεατρολογία.
Ποια, εκτιμάτε, η ειδοποιός διαφορά ενός καλλιτέχνη από έναν απλό άνθρωπο;
Μα όλοι μας πρέπει να είμαστε απλοί. Η απλότητα πρέπει να μας διακατέχει όλους, με πρότυπο την αείμνηστη Μελίνα Μερκούρη, που ήταν ένας απόλυτα απλός άνθρωπος.
Υπάρχει νέα γενιά αξιόλογων δημιουργών σήμερα; Ποια η προσωπική σας άποψη;
Δυστυχώς, σήμερα, υπάρχει ένα έλλειμμα πνευματικότητας . Οι δημιουργοί, οι συγγραφείς δεν παρεμβαίνουν πλέον και – όταν παρεμβαίνουν, το κάνουν με έναν τρόπο που δεν καθορίζουν τις εξελίξεις…
Γιατί, πού οφείλεται αυτό;
Νομίζω, αυτό πρέπει να το απαντήσουν οι ίδιοι…
Πιστεύετε, ότι η τέχνη σήμερα παρεμβαίνει επί της ουσίας;
Πιστεύω, ότι η τέχνη παρεμβαίνει – όσο μπορεί – σήμερα!
Τι είναι, για εσάς προσωπικά, τέχνη;
Tέχνη είναι… να κάνεις ένα δύσκολο πράγμα να φαίνεται απολύτως εύληπτο και κατανοητό!
Και για το θέατρο, τι πρέπει να ισχύει;
To θέατρο πρέπει – έτσι κι αλλιώς – να είναι έτσι!
Εν κατακλείδι, δώστε μας το προσωπικό σας μότο!
Το προσωπικό μου μότο είναι: “Αγαπάμε το θέατρο, το στηρίζουμε, είμαστε αφοσιωμένοι και προσηλωμένοι σε αυτό μέχρι το τέλος!
Καλή επιτυχία στο “Μπετόν” εδώ και καλή συνέχεια στη συνεργασία της θεατρικής σας στέγης “Μπετόν 7” στην Αθήνα με το Θέατρο “Αυλαία” της Θεσσαλονίκης! Σας ευχαριστώ για την ουσιαστική συνέντευξή μας, κύριε Μιχαηλίδη!
Κι εγώ, επίσης… κυρία Μαρά!
