Μίκης Μιχαηλίδης

Ημερομηνία Δημοσίευσης: 21/07/2014

Μίκης Μιχαηλίδης: Ένα αδιάφθορος υπηρέτης της τέχνης (μουσικής).

“Η Τέχνη πάντοτε κατέγραφε και απεικόνιζε την εποχή της. Ταυτόχρονα απώτερο σκοπό έχει να αγκαλιάσει τον άνθρωπο και να τον βοηθήσει να ξεπεράσει τις δυσκολίες του μ’ έναν τρόπο μαγικό που μόνον η τέχνη ξέρει να κάνει”.

Πολυδιάστατη, χαρισματική, καλλιτεχνική φυσιογνωμία, ο καταξιωμένος βιολονίστας – μουσουργός, Μίκης Μιχαηλίδης, αποτελεί αδιαμφισβήτητα ένα σημαντικό κεφάλαιο στο χώρο της τέχνης και του πολιτισμού, έναν άοκνο και αδιάφθορο υπηρέτη της μουσικής με διεθνή ακτινοβολία και κύρος – μα κυρίως – έναν καλλιτέχνη με ήθος, χαρακτήρα και επίπεδο, όσο ελάχιστοι ομότεχνοί του – που τίμησε με το έργο του τη χώρα μας διεθνώς.

Βιρτουόζος βιολονίστας, μουσουργός, ενορχηστρωτής, μαέστρος, καλλιτεχνικός διευθυντής σε ωδεία της χώρας μας, όπως και των διεθνών μουσικών σεμιναρίων “Δουμπειά”, πρώην διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης, θεωρείται δικαίως ως ένας εκ των πλέον σημαντικών εκπροσώπων της σύγχρονης κλασικής μουσικής σε Ελλάδα, Κύπρο και Ευρώπη.

Οι εμφανίσεις του σε ραδιόφωνο και τηλεόραση ανά τον κόσμο, καθώς και οι πολυάριθμες συμμετοχές του σε διεθνή φεστιβάλ, σεμινάρια και εκδηλώσεις έχουν συζητηθεί και το έργο του θεωρείται αναντικατάστατο.

“Δούμπεια Διεθνή Μουσικά Σεμινάρια 2014”

Με αφορμή τα “Δούμπεια Διεθνή Μουσικά Σεμινάρια 2014 ” στη Βλάστη, δώστε μας το στίγμα τους με την ιδιότητα του καλλιτεχνικού διευθυντή!

Τα Δούμπεια Διεθνή Μουσικά Σεμινάρια για 11η χρονιά φιλοδοξούν να προσφέρουν στην τέχνη της κλασικής μουσικής ύψιστο επίπεδο διδασκαλίας και ερμηνείας σε όλους τους σπουδαστές. Είτε είναι μικροί ή μεγάλοι, είτε Έλληνες ή ξένοι. Και είμαστε περήφανοι που φιλοξενούμε κόσμο από όλο τον πλανήτη. Ενδεικτικά και μόνο σας αναφέρω Αργεντινή, Ελβετία, Ισραήλ. Κύπρο, Τουρκία, Βουλγαρία κλπ. Το χωριό ζει στους ρυθμούς της μουσικής. Από νωρίς το πρωί ως αργά το βράδυ όπου και να πας θα δεις και θα ακούσεις κάποιον να παίζει ένα όργανο. Μέσα σε αίθουσες ή έξω κάτω από ένα τεράστιο δέντρο ή κάτω από το καμπαναριό ή στο ξωκλήσι κλπ.

Τα τελευταία χρόνια είχαμε συνεργασία με το Μέγαρο Θεσσαλονίκης και με το Κρατικό Ωδείο. Ανεβάσαμε όπερες και κάναμε διεθνείς διαγωνισμούς.

Φέτος στις 23 Ιουλίου θα έχουμε ρεσιτάλ πιάνου με τον νεαρό βιρτουόζο Παναγιώτη Τροχόπουλο και στις 27 του μηνός μια σπάνια διάλεξη για την ιστορία της όπερας με μοναδικό οπτικοαουστικό υλικό από τον Φίλιππο Χατζησίμου υπεύθυνο καλλιτεχνικών θεμάτων της Κ.Ο.Θ.

Ποια η σπουδαιότητα του συγκεκριμένου θεσμού στη Μουσική Τέχνη στη χώρα μας;

Το ότι οι δικοί μας σπουδαστές και συνάδελφοι έρχονται σε επαφή με τόσο σημαντικούς καλλιτέχνες, τα λέει όλα. Τα βιώματα και οι εμπειρίες ενός σεμιναρίου με τέτοιο επίπεδο βοηθά στην καλλιτεχνική ωριμότητα και ανάπτυξη. Είναι κάτι που κάνω εδώ και δεκαετίες και μπορώ να σας βεβαιώσω ότι αυτές οι εμπειρίες βοηθούν πολύ επαγγελματικά και μένουν χαραγμένες στο μυαλό και την ψυχή όλων.

Αναφέρετε ενδεικτικά κάποια ονόματα διεθνών φιλοξενούμενων καλλιτεχνών στα φετινά σεμινάρια!

Στο πιάνο ο Kellig Matitjahu, στο βιολί ο Angel Stankov, στο βιολοντσέλο Vladislava Morales, στη συνοδεία η Viviana Grutanska.

Θα ήθελα όμως να ευχαριστήσω και όλους του Έλληνες καθηγητές οι οποίοι δεν υστερούν σε τίποτα από τους άλλους.

O δικός σας ρόλος ως καλλιτεχνικός διευθυντής σε ποιους τομείς εκτείνεται;

Ως διευθυντής έχω την πλήρη ευθύνη για τα πάντα. Από την επιλογή των καθηγητών, των συναυλιών κάθε βράδυ, αλλά πολλές φορές και μεσημέρι, μέχρι την καθαριότητα και την ευταξία όλων όσων εμπλέκονται στη διοργάνωση και διαχείριση των σεμιναρίων. Κάθε καλοκαίρι πρέπει να αποφασίσω για τα αφιερώματα τα οποία θα γίνουν και εξηγώ ότι σημαντικοί συνθέτες έχουν επέτειο και κάνουμε εκδηλώσεις με έργα τους.

Πώς αξιολογείται ως καλλιτέχνης το επίπεδο της κλασικής μουσικής στη χώρα μας;

Εδώ και πολλά χρόνια δεν έχουμε να ζηλέψουμε κανένα Ευρωπαίο όσον αφορά στην αρτιότητα της εκπαίδευσης των μουσικών μας. Υστερούμε πάρα πολύ στην κρατική κατανόηση της τέχνης μας και ως εκ τούτου στην αντιμετώπισή μας ως πυλώνων πολιτισμού που εκφράζει, εκπροσωπεί και αντιπροσωπεύει την χώρα μας διεθνώς. Δεν μπορείς να κλείνεις ορχήστρες ούτε να τις καταργείς.

Ποιο το προσωπικό σας όραμα για την τέχνη, κύριε Μιχαηλίδη;

Το όραμα μου είναι να μεταλαμπαδεύσω στην Ελλάδα αυτά που έμαθα και επί χρόνια έκανα στο εξωτερικό, πιστεύω ότι το κατάφερα τα τελευταία 30 χρόνια. Και συνεχίζω ακάθεκτος.

Εκτιμάται ότι το ελληνικό κοινό είναι μυημένο στην τέχνη;

Στην τέχνη γενικά ίσως. Στην κλασική μουσική ελάχιστα. Είναι δυστυχώς θέμα γενικής παιδείας που δεν υπάρχει, και δεν εκτιμάται καθόλου από τους ιθύνοντες.

Ποια εκτιμάτε ότι αποτελεί την αποστολή της τέχνης στον κόσμο και δη στους δίσεκτους και δυσχερείς καιρούς που διανύουμε;

Η τέχνη πάντοτε κατέγραφε και απεικόνιζε την εποχή της. Ταυτόχρονα σκοπό έχει να αγκαλιάσει τον άνθρωπο και να τον βοηθήσει να ξεπεράσει τις δυσκολίες του με ένα τρόπο μαγικό που μόνο η τέχνη ξέρει να κάνει.

Πώς βιώνετε εσείς προσωπικά ως καλλιτέχνης την καθεστηκυία οικονομική κρίση τελευταία στη χώρα μας;

Είναι τραγικό να βλέπεις γονείς και παιδιά να θέλουν να έρθουν στα ωδεία για να μάθουν ένα όργανο, όχι απαραίτητα της κλασικής κατεύθυνσης, αλλά να μη μπορούν να πληρώσουν και να εγκαταλείπουν με δάκρυα την προσπάθεια. Αφήστε που οι οφειλές στα ωδεία βρίσκονται σε δυσθεώρητα ύψη θέτοντας σε οικονομική ασφυξία τις σχολές.

Ποια αξιολογείται ως την κορυφαία καλλιτεχνική σας συνεργασία (στιγμή στην καριέρα σας);

Πολλές οι στιγμές και οι συνεργασίες σε πολλές χώρες του κόσμου. Θα κρατήσω μόνο την εμπειρία / συνεργασία που είχα ως διευθυντής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης με τον Luciano Pavarotti: Συναυλία με την Κ.Ο.Θ. στο θέατρο δάσους. Ο Pavarotti εκθείασε την ορχήστρα μας ως την καλύτερη της Ελλάδας. Αυτό και μόνο δικαίωσε τις προσωπικές μου επιλογές που αφορούσαν στη στελέχωση της ορχήστρας με τους καλύτερους μουσικούς.

Πιστεύετε ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει την τέχνη και τον πολιτισμό;

Αναμφισβήτητα. Δεν υπάρχει ανάπτυξη στον πολιτισμό χωρίς χρήμα. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα χρυσές εποχές υπήρξαν μόνο όταν υπήρχε οικονομική ευμάρεια. Αυτά που ακούμε από τους “υπεύθυνους” που καθορίζουν τις τύχες των πραγματικών καλλιτεχνών, σπουδασμένων και στο εξωτερικό, με άρτια εκπαίδευση και προσόντα είναι απίστευτα. Δεν έχουν ιδέα πόσο πρέπει να επενδύσει κανείς, οικονομικά (από 5 – 25 χρονών), σκληρή δουλειά (8 – 10 ώρες την ημέρα), καλλιτεχνικά (διεθνής ανταγωνισμός) και βεβαίως ψυχολογικά.

Προσδιορίστε μας, αν θέλετε, την ειδοποιό διαφορά ενός καλλιτέχνη από έναν απλό άνθρωπο! Θεωρείτε ότι αντιλαμβάνεται με ιδιαίτερο τρόπο – αισθητική, οπτική – τα πράγματα γύρω του;

Φυσικά, αλλιώς τι καλλιτέχνης είσαι. Η ευαισθησία που σε διακρίνει και καλλιεργείται υποχρεωτικά από την παιδική σου ηλικία είναι καθοριστική.

Kατ’ αντίφαση – πολλοί υποστηρίζουν ότι οι περίοδοι κρίσης αποτελούν εύφορο έδαφος για έμπνευση και καλλιτεχνική δημιουργία! Σας βρίσκει σύμφωνο η θεωρία αυτή;

Ο πραγματικός καλλιτέχνης πάντοτε παίρνει έναυσμα δημιουργίας από το περιβάλλον του και τον εσωτερικό του κόσμο, όποιος και αν είναι. Αυτό βεβαίως αποτυπώνεται στα έργα του.

Το επόμενό σας καλλιτεχνικό – μουσικό βήμα είναι ανακοινώσιμο;

Υπάρχει κάτι στα σκαριά αλλά ας το αφήσουμε για μετά το καλοκαίρι.

Ποια η προσωπική σας εκτίμηση, όσον αφορά την εμπορευματοποίηση της τέχνης σε δίσεκτους και χαλεπούς καιρούς;
Εκμετάλλευση μπορεί να υπάρξει οποτεδήποτε. Σε δύσκολους καιρούς απλά αυτό παραγίνεται.

Ποιο το ερέθισμα που σας ώθησε στην ενασχόλησή σας με την τέχνη;

Η μητέρα μου πίστευε ότι η μουσική εξευγενίζει τον άνθρωπο. Έτσι ξεκίνησε πρώτα η αδερφή μου μαθήματα πιάνου, σε πολύ μικρή ηλικία, και ακολούθησα εγώ στο βιολί. Ήταν κάτι φυσικό για μένα γιατί στο σπίτι μας έμενε ένας αδερφός του πατέρα μου που έπαιζε βιολί. Αργότερα έμαθα πως ακόμη ένας θείος έπαιζε βιολί σε γάμους. Το σημαντικότερο όλων βεβαίως είναι πως ο μεγαλύτερος αδερφός του ήταν ο Σόλων Μιχαηλίδης: συνθέτης, πιανίστας, μουσικολόγος, μαέστρος, παιδαγωγός και εκτός άλλων πολλών υπήρξε ο ιδρυτής της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης.

Πόσο θετικά ή όχι επέδρασε στην καριέρα σας το γεγονός ότι υπήρξατε ανιψιός του μεγάλου αείμνηστου συνθέτη και ιδρυτή της Κρατικής Ορχήστρας Θεσσαλονίκης Σόλωνα Μιχαηλίδη;

Καμία επίδραση γιατί απλά ήμουνα πολύ καλός σε ότι έκανα, εργατικότατος όπου και αν βρισκόμουνα και πάντοτε ανοικτός στη μάθηση.

Ποιες οι δυσκολίες που κληθήκατε να αντιμετωπίσετε στην πολυετή διεθνή καριέρα σας;

Οι δυσκολίες αφορούν όλους τους καλλιτέχνες και εστιάζονται κυρίως στην τεχνική αρτιότητα και την ώριμη μουσική έκφραση.

Ποιες πηγές αποτελούν έμπνευση για τη μουσική σας;

Η ίδια η μουσική! Αφού μελετήσω μέχρι και την τελευταία λεπτομέρεια, τότε αφήνω τον εαυτό μου να “παρασυρθεί” για να μπορέσω να μεταδώσω στο κοινό αυτό που θέλει ο συνθέτης.

Όνειρα απραγματοποίητα υπάρχουν ακόμη στη ζωή σας;

Ένας καλλιτέχνης πάντοτε βάζει στόχους- όνειρα, γιατί μόνο έτσι μπορεί να κρατηθεί στο τόσο απαιτητικό στερέωμα της τέχνης.

Πώς βλέπετε το μέλλον της κλασικής μουσικής στη χώρα μας, ευοίωνο ή δυσοίωνο;

Αν συνεχίσει η οικονομική ανέχεια, αν οι πολιτικοί μας εξακολουθήσουν να αγνοούν την σημασία του πολιτισμού για τον άνθρωπο και αν οι ίδιοι δεν αποδεχθούν την αξία αυτής της μουσικής και δεν καθίσουν να ασχοληθούν σοβαρά με το θέμα, πολύ φοβάμαι ότι σύντομα θα έρθει η ολική καταστροφή.

Εν κατακλείδι, ποιο αποτελεί το μότο – τη φιλοσοφία σας στη ζωή;

Ως καλλιτέχνης, γιατί αυτό είμαι, σκληρή δουλειά με στόχο ένα υπέροχο αποτέλεσμα. Αποδέκτης πάντοτε ο ακροατής γι’ αυτό και πρέπει να τον σεβόμαστε, νοητικά, ψυχικά και πάνω απ όλα συναισθηματικά.