Ημερομηνία Δημοσίευσης: 09/02/2016
Της δημοσιογράφου Εύας Μαρά
Μιχάλης Χατζηαναστασίου: Ένας Έλληνας Μαέστρος ειδικού βάρους.
“Η Επιστήμη ξεκινά με το “έστω” για να καταλήξει στο” γιατί”, ενώ η Τέχνη ξεκινά από το “γιατί” για να καταλήξει στο “έστω”
Δύο χρυσά μετάλλια σε αντίστοιχους Πανελλήνιους Διαγωνισμούς. 1ο βραβείο παμψηφεί και ειδική διάκριση ερμηνείας σε Πανευρωπαϊκό διαγωνισμό και 2ο βραβείο σε Παγκόσμιο διαγωνισμό κιθάρας.
Συνεργασίες με τα μεγαλύτερα εν ζωή μουσικά ονόματα και Ορχηστρικά σύνολα της Jazz, όπως αυτά των Chico O’ Farill, Arthuro O’ Farill, Wynton Marsalis, Ted Nash, Dan Nimmer, New York Jazz lincoln Center Big Band Orchestra κ.α.
Έργα του αποτελούν πλέον, μέρος ρεπερτορίου από πολλούς σολίστ κιθάρας και ορχήστρες.
Τα βιβλία του συμπεριλαμβάνονται στην βασική ύλη διδασκαλίας των περισσοτέρων Μουσικών ανώτερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων σε Ελλάδα, Γερμανία, Σουηδία και Κύπρο και μια Παγκόσμια έκδοση της τελευταίας του διατριβής βρίσκεται στα σκαριά.
Αμέτρητα ρεσιτάλ, κονσέρτα και Masterclass σεμινάριά του, εντός και εκτός Ελλάδος.
Ένας διεθνής Έλληνας, ένας άνθρωπος της Τέχνης και του Πολιτισμού που ζει και εργάζεται στην Θεσσαλονίκη.
Κυρίες και κύριοι, σας παρουσιάζουμε τον Σολίστ και Μαέστρο, Καθηγητή Μιχάλη Α. Χατζηαναστασίου.
Ποιο αποτελεί το έναυσμα που σας ώθησε στην ενασχόλησή σας με τη μουσική και τη σύνθεση;
Η ελευθερία. Αυτό είναι που σου δίνει η Τέχνη ακόμα και στα πρώτα στάδια εκμάθησης και μελέτης της. Δεν υπάρχει το δίπτυχο του: Απαγορεύεται – Επιτρέπεται. Για έναν 8χρονο λοιπόν, υπερκινητικό και … απροσάρμοστο μπόμπιρα σαν εμένα, αυτή η προοπτική φάνταζε σαν “σοκολάτα έξω από το βάζο”.
Πώς διαμορφώνεται η μουσική αισθητική ενός καλλιτέχνη – δημιουργού (σολίστ – συνθέτη);
Σίγουρα όχι σύμφωνα με τις “επιταγές” και της προτάσεις του … κοινωνικά αποδεκτού. Συμφωνώ απόλυτα με την άποψη ενός μεγάλου ποιητή του Αναρχοσουρεαλισμού του Louis Scutenaire που θεωρούσε πως: … Μόδα είναι το γούστο των άλλων.
Ποια αποτελούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της μουσικής σας ταυτότητας;
Δεν νομίζω ότι διαθέτω και ούτε νομίζω ότι θέλω και να αποκτήσω και στο μέλλον. Ο καλλιτέχνης θεωρώ ότι πρέπει να λειτουργεί σαν μηχανή. Τα πάντα μπορούν ν’ αποτελέσουν πηγή έμπνευσης και αιτία δημιουργίας. Αυτό λειτουργεί πιστεύω και ως δικλείδα ασφαλείας αποτρέποντας έτσι την στράτευση ιδεών και τον μηρυκασμό.
Ποια Μουσική σχολή -ρεύμα επηρέασε τη μουσική σας διαδρομή ως δημιουργό – καλλιτέχνη;
Νομίζω ότι είμαι πιο κοντά στον Ρομαντισμό. Σίγουρα έλκομαι από τα ρεύματα του Ιμπρεσιονισμού και του Εξπρεσιονισμού και γενικά αφήνομαι να παρασυρθώ “αβοήθητος” σε ότι περιέχει την υπερβολή σαν βάση.
Σε ποιο βαθμό δεχθήκατε επίδραση της Ισπανικής κουλτούρας στο μουσικό σας έργο, δεδομένου των μουσικών μεταπτυχιακών σας σπουδών στην χώρα του Θερβάντες;
Δεν μπορώ να διαχωρίσω την κουλτούρα δύο αδελφών λαών με κοινές αφετηρίες στην εξέλιξη της μουσικής τους παράδοσης. Μουσικολογικά θα μπορούσα να δευτερολογήσω αναλύοντας την βάση του Μουσικού Θεωρητικού τους Συστήματος, καταλήγοντας σε συμπεράσματα που θα οδηγούσαν στην χρήση των 4 βασικών Αρχαιοελληνικών δρόμων με μικρές διαφοροποιήσεις σε ρυθμολογικό επίπεδο.
Ποια η διαδικασία της σύνθεσης ως ψυχολογική διεργασία ή ως τεχνική;
Ωραία ερώτηση. Θα σου απαντήσω με μια φράση του Albert Kamus: …Αυτός που δημιουργεί, είναι σαν να ζει 2 φορές. Γενικότερα πιστεύω πως η διαδικασία η οποία δραστηριοποιεί το άτομο ωθώντας τον να δημιουργήσει, στηρίζεται κατά βάση στην σύγκρουση και στον τρόπο με τον οποίο την διαχειρίζεται. Η λογική με το ένστικτο μεταξύ τους, έχουν μια υπέροχη σχέση λάθους. Όσο λοιπόν συνεχίζεις να βιώνεις αυτήν την σχέση, η έμπνευση θα κοιμάται συνέχεια στο … κρεβάτι σου.
Πόση ευθύνη αισθάνεστε με το θεσμικό σας ρόλο ως καλλιτεχνικός διευθυντής – ιδρυτής και Μαέστρος της Συμφωνικής Τζαζ Ορχήστρας Βορείου Ελλάδας – τη μοναδική παγκοσμίως επίσημα καταγεγραμμένη Συμφωνική ορχήστρα Τζαζ; Ποιο το προφίλ της και το στίγμα της;
Η Συμφωνική Ορχήστρα Jazz Βορείου Ελλάδος ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2013. Τελεί υπό την αιγίδα της Πολιτείας Πολιτισμού Θεσσαλονίκης και την ευγενική Χορηγία του Εκπαιδευτικού ομίλου Ω.Β.Ε. Αριθμεί 45 μουσικούς από όλες τις οργανικές οικογένειες μιας κλασσικής Συμφωνικής Ορχήστρας συμπεριλαμβανομένου της ηλεκτρικής μπάντας συν 25μελή χορωδία η οποία συμπράττει κατά περίπτωση.
Η S.O.N.G. Jazz μέχρι στιγμής έχει συμμετάσχει και συμπράξει σε συναυλίες και αφιερώματα ανάλογου περιεχομένου με την στήριξη και υπό την Αιγίδα των ΥΠ. ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΥΠ. ΠΟ., ΥΠ.ΜΑΚ.ΘΡΑΚΗΣ, της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας και Δήμου Θεσσαλονίκης. Στα επίτιμα μέλη της ανήκουν μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα καλλιτεχνών του χώρου της Jazz όπως: Κώστας Αναστασιάδης (ντράμερ – κρουστός), Πέτρος Δραγούμης (Ηλ. και Ακ. Μπάσο), Θεόφιλος Σωτηριάδης ( Σαξ. Alto) κ.α. Στόχος της ορχήστρας και δικός μου, είναι η διάδοση και προώθηση αφ’ ενός του μουσικού θεωρητικού συστήματος και ρεπερτορίου του συγκεκριμένου μουσικού είδους και αφ’ εταίρου η στήριξη και προώθηση νέων συνθετών και των έργων τους πάνω σε ανάλογες μουσικές φόρμες. Η ευθύνη είναι σίγουρα μεγάλη, αλλά η αγάπη που θρέφω γι’ αυτό το κομμάτι της μουσικής μου ζωής είναι πολύ μεγαλύτερη.
Πώς ανταποκρίνεστε στον τριπλό θεσμικό σας ρόλο σε 3 σημαντικούς πολιτιστικούς φορείς: Καλλιτεχνικός Διευθυντής α) της Συμφωνικής Τζαζ Ορχήστρας Βορείου Ελλάδας, β) της Θερινής Ακαδημίας Πολιτισμού και γ) της Modern Musical Academy of Jazz του Ωδείου Βορείου Ελλάδος; Ποιο το προσωπικό σας στοίχημα ως καλλιτεχνικός διευθυντής;
Δεν έχω βάλει κανένα στοίχημα με κανέναν και για τίποτα. Οι παραπάνω τίτλοι αποτελούν παράσημα για το βιογραφικό μου σαφώς, αλλά δεν νιώθω ότι προσπαθώ να ανταποκριθώ, από πλευράς χρόνου φυσικά εννοώ ή κούρασης. Αυτή είναι η ζωή μου, αυτός είμαι εγώ. Θρέφω και τρέφομαι απ’ αυτά που κάνω, τόσο απλά, τόσο καθημερινά. Αν υπάρχει κάποιο κόστος, δυστυχώς αυτό το βιώνουν οι πολύ κοντινοί μου άνθρωποι. Αυτούς, τους αγαπώ λίγο περισσότερο … από εμένα.
Ποιο το σημερινό επίπεδο της Παιδείας και της Εκπαίδευσης γενικότερα στην Ελλάδα;
Θεωρώ ότι υπάρχουνε μυαλά σφουγγάρια σε …. αποξηραμένες λίμνες. Πιστεύω ότι η Διανόηση της Χώρας ή πέθανε, ή κουράστηκε ή έχει στρατευθεί σε τέτοιο βαθμό έναντι της γνώσης που πρέπει να παρέχει αφειδώς στα νέα παιδιά που με κάνει να εικάζω δυστυχώς ότι, για πολλά χρόνια θα ανδρώνουμε γενιές ηλιθίων. Λυπάμαι που το λέω αλλά η Γνώση βρίσκεται εκτός των “τειχών” των Α.Ε.Ι. και της Μέσης Εκπαίδευσης.
Πώς εκτιμάτε, τη μουσική πραγματικότητα στην Ελλάδα του σήμερα;
Πώς βλέπετε το μέλλον της μουσικής εν Ελλάδι και της Τέχνης γενικότερα; Προσβλέπετε σε μία άνθηση, δεδομένου ότι εν καιρώ κρίσης είχαμε ιστορικά παραδείγματα άνθησης, όπως η Λόγια Μουσική στη Σοβιετική Ένωση κατά τα χρόνια του Κομμουνισμού;
Η Μουσική καθώς και η Τέχνη γενικότερα, αποτελούν καθρέφτη της εποχής τους. Σε αντίθεση με αυτό που πιστεύουν οι πολλοί, θεωρώ ότι οι Άνθρωποι δεν αλλάζουν. Οι εποχές και τα χρόνια εναλλάσσονται μέσα σε έναν κύκλο άγονης επανάληψης που η Ιστορία απλά … ωραιοποιεί ή στιγματίζει κατά το δοκούν. Γι’ αυτό λοιπόν θα σου απαντήσω με ένα Αρχαίο Ελληνικό ρητό του μέγιστου Ιπποκράτη: … Ο βίος βραχύς, η δε τέχνη μακρή, ο δε καιρός οξύς, η δε πείρα σφαλερή, η δε κρίσις χαλεπή.
Αποτελεί η Μουσική και κατ’ επέκταση η Τέχνη διέξοδο, σε μια εποχή απόλυτης βίας, παρακμής και απαξίωσης των πάντων;
Δεν είμαι από αυτούς που θα απέδιδαν στην Τέχνη την στείρα ασχολία του να αντικαθιστά, τον Μεσσία ή τον Δικαστή. Όσο δεν την σέρνουμε, κατρακυλώντας την στο ανάστημα μας, τόσο θεωρώ ότι υπάρχει λόγος και ρόλος ύπαρξης της, άρα και διέξοδος.
Εν Κατακλείδι, ποια η σχέση Επιστήμης – Τέχνης; Μπορούν να συμπορευθούν;
Η Επιστήμη ξεκινά με το “έστω” για να καταλήξει στο “γιατί”, ενώ η Τέχνη ξεκινά με το “γιατί” για αν καταλήξει στο “έστω”.
