Δέσποινα Καλπενίδου

Ημερομηνία Δημοσίευσης: 06/11/2023

Του Αθανάσιου Ιορδανίδη

Δέσποινα Καλπενίδου: Για μας το κουκλοθέατρο είναι θέατρο στο οποίο παίζουν και οι κούκλες μαζί με τους ηθοποιούς.

Ο Μικρός Πρίγκιπας από το Θέατρο Κούκλας Redicolo, μετά τις παραστάσεις του στα δύο Διεθνή Φεστιβάλ Κουκλοθεάτρου της χώρας, στο Κιλκίς και στην Καλαμάτα, επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη, στο Δημοτικό Θέατρο Καλαμαριάς Μελίνα Μερκούρη, με δύο παραστάσεις για το κοινό το Σάββατο 11 Νοεμβρίου 2023 στις 19:00 και την Κυριακή 12 Νοεμβρίου 2023 στις 12:00 και έξι πρωινές παραστάσεις για τα σχολεία.

Η Δέσποινα Καλπενίδου, ιδρυτικό μέλος του Θεάτρου Κούκλας Redicolo, μας μίλησε για την παράσταση “Ο Μικρός Πρίγκιπας” και την εμπειρία της με το κουκλοθέατρο.

Πείτε μας δυο λόγια για την παράσταση «Ο Μικρός Πρίγκιπας».

Πρόκειται για μία Μουσική Παράσταση Θεάτρου Κούκλας πάνω στο κλασικό κείμενο του Εξυπερύ, που απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες και προσκαλούμε τους γονείς να μοιραστούν αυτή την εμπειρία παρέα με τα παιδιά τους. Ο Μικρός μας Πρίγκιπας έχει ταξιδέψει ήδη σε Κοζάνη, Λάρισα, Βόλο, Θάσο, Λήμνο, Πάτρα, Χανιά, έχει παιχτεί στα δύο Διεθνή Φεστιβάλ Κουκλοθεάτρου της χώρας μας, στο Κιλκίς και στην Καλαμάτα και επέστρεψε πάλι στη βάση του, στη Θεσσαλονίκη, με παραστάσεις κυρίως για σχολεία αλλά και κάποιες για το κοινό.

Είμαι πολύ χαρούμενη για την παράσταση αυτή, καθώς για τη δημιουργία της συνεργαστήκαμε με τον αδερφό μου Μανώλη Καλπενίδη, συνθέτη που σπούδασε και ζει στη Βιέννη, ο οποίος δημιούργησε ένα υπέροχο μουσικό παραμύθι πάνω στη διασκευή του κειμένου που επιμελήθηκα για το θέατρο. Παράλληλα συνεργαστήκαμε με την Έυα Δανηίλ, μία νέα ταλαντούχο ζωγράφο από την πόλη μας, η οποία δημιούργησε ζωγραφικά έργα, δίνοντας φρέσκια ματιά στα κλασικά σκίτσα του συγγραφέα που συνοδεύουν το κείμενο, καθορίζοντας σε μεγάλο βαθμό την αισθητική της παράστασης. Με τον Γιάννη Μόμτσιο σχεδιάσαμε και κατασκευάσαμε όλα όσα θα δείτε πάνω στη σκηνή: φιγούρες, κούκλες, σκηνικά και όλα όσα χρειαζόντουσαν για να οπτικοποιήσουμε το παραμύθι. Στην σκηνή οι δυο μας αφηγούμαστε, εμψωχώνουμε τις κούκλες, τραγουδάμε, παίζουμε και μοιραζόμαστε με το κοινό τη δουλειά μας αυτή, προσκαλώντας τους να ταξιδέψουν μαζί μας στο σύμπαν του Μικρού Πρίγκιπα.

Πότε ξεκίνησε το Θέατρο Κούκλας Redicolo και ποια η ιστορική του διαδρομή;

Την ομάδα την δημιουργήσαμε το 2011 με τον σύντροφό μου, Γιάννη Μόμτσιο. Είχαμε ήδη διανύσει μία δεκαετή σχεδόν πορεία ως συνεργάτες στο θέατρο, σκηνοθετούσαμε φοιτητικές θεατρικές ομάδες στο ΑΠΘ, παίζαμε σε μουσικοθεατρικές παραστάσεις στο Θέατρο Τέχνης Ακτίς Αελίου, μεγαλώσαμε καλλιτεχνικά μαζί. Μαζί ερωτευτήκαμε το κουκλοθέατρο, μαζί αναζητήσαμε τρόπους να εκπαιδευτούμε σε αυτό, μαζί πειραματιστήκαμε. Όταν φτιάξαμε την πρώτη μας παράσταση, είχαμε ήδη καταλάβει ότι με το κουκλοθέατρο θέλουμε να ασχολούμαστε, κι αποφασίσαμε να αφιερωθούμε σε αυτό. Από τότε έχουμε φτιάξει παρέα πέντε παραγωγές που ταξιδεύουν, τις οποίες προσπαθούμε να έχουμε ενεργές και να τις εξελίσσουμε. Πλέον έχουμε το εργαστήρι μας, το βανάκι μας, τον εξοπλισμό μας, και παίζουμε τις παραστάσεις μας σε όσο περισσότερα μέρη μπορούμε.

Πώς αποφασίσατε να ασχοληθείτε με το κουκλοθέατρο;

Όταν υποψιαστήκαμε ότι το κουκλοθέατρο είναι μία τέχνη που συνδυάζει όλα όσα αγαπούσαμε, αποφασίσαμε να το ψάξουμε, κάναμε σεμινάρια, είδαμε παραστάσεις, αρχίσαμε να καταπιανόμαστε με υλικά, με την κατασκευή, με την εμψύχωση. Κάποια στιγμή κατεβήκαμε στην Αθήνα, σε μία μεγάλη γιορτή που είχε οργανώσει το Ελληνικό Κέντρο Κουκλοθεάτρου Unima Hellas για την Παγκόσμια Ημέρα Κουκλοθεάτρου στο Γκάζι. Εκεί γνωρίσαμε πολλούς επαγγελματίες του χώρου, είδαμε τις δουλειές τους, συζητήσαμε, εμπνευστήκαμε και νιώσαμε με ένα περίεργο τρόπο οτι είχαμε βρει που ανήκουμε. Το κουκλοθέατρο σιγά σιγά γέμισε τη ζωή μας, έγινε το μεράκι μας, η δουλειά μας, το πάθος μας.

Ποια είναι η ανταπόκριση των παιδιών στις παραστάσεις σας;

Τα παιδιά είναι για μένα οι πιο υπέροχοι θεατές. Είναι ανοιχτά και έτοιμα να ανταποκριθούν σε ό,τι τους παρουσιάσεις με μία αφοπλιστική ειλικρίνεια. Λατρεύω τον ενθουσιασμό τους, την αθωότητα τους, το πάθος τους, την ένταση των συναισθημάτων τους. Είναι πολύ σημαντικό αυτό που συμβαίνει στη σκηνή για αυτά και απολαμβάνουν να συμμετέχουν ενεργά. Είναι πραγματικά ζωογόνα η επαφή μαζί τους και νιώθουμε τυχεροί για όλα όσα μας προσφέρει. Αυτή η σχέση είναι που μας δίνει τη μεγαλύτερη δύναμη στα δύσκολα, αυτό το αίσθημα που πάντα έχουμε μετά από κάθε παράσταση, είναι που μας θυμίζει ότι αξίζει να συνεχίσουμε να προσπαθούμε να τους προσφέρουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε.

Οι κούκλες σας έχουν ανθρώπινο μέγεθος, το οποίο δεν είναι συνηθισμένο είδος κουκλοθέατρου. Ποια ήταν η επιρροή σας;

Το ανθρώπινο μέγεθος προέκυψε από την επιθυμία μας για συνύπαρξη της κούκλας με τον ηθοποιό πάνω στη σκηνή. Στην πρώτη παράσταση μάλιστα ήταν μεγαλύτερες οι κούκλες από μας, θέλαμε να είναι πιο σημαντικές από τον άνθρωπο πάνω στη σκηνή. Μας ενδιαφέρει πολύ για την εμψύχωση της κούκλας να χρησιμοποιούμε όσο γίνεται μεγαλύτερο μέρος τους σώματος μας, και αναζητούμε συνεχώς νέους τρόπους για αυτό. Για μας το κουκλοθέατρο είναι θέατρο στο οποίο παίζουν και οι κούκλες μαζί με τους ηθοποιούς. Πάντα συμμετέχουμε στις παραστάσεις μας ως αφηγητές, παίζουμε ρόλους, τραγουδάμε, αλληλεπιδρούμε με τις κούκλες. Μας μαγεύει αυτή η επαφή και έχει ενδιαφέρον για μας αυτό το παιχνίδι πάνω στη σκηνή.

Μετά τον «Μικρό Πρίγκιπα» τι έρχεται;

Η αλήθεια είναι ότι δεν έχουμε βάλει ακόμα νέα παράσταση στα σκαριά. Για την δημιουργία του Μικρού Πρίγκιπα, ξεκινήσαμε να εργαζόμαστε το 2019. Μας πήρε σχεδόν 3 χρόνια να την ολοκληρώσουμε, καθώς ο τρόπος που δουλεύουμε απαιτεί χρόνο. Εργαζόμαστε σε πολλούς τομείς, από την διασκευή των κειμένων, την δραματουργία, το σχεδιασμό και την κατασκευή των κουκλών, μέχρι τη σκηνοθεσία, την εμψύχωση, την τεχνική υποστήριξη αλλά και την οργάνωση παραγωγής, την οργάνωση των παραστάσεων, την επικοινωνία τους. Επίσης να πω, ότι όλες τις παραγωγές τις φτιάχνουμε αυτοχρηματοδοτούμενοι, που σημαίνει ότι δεν έχουμε την πολυτέλεια να εργαζόμαστε αποκλειστικά στη δημιουργία, χωρίς να παίζουμε παράλληλα και παραστάσεις. Εξάλλου νιώθουμε ότι μόλις τώρα ξεκίνησε το ταξίδι του ο Μικρός μας Πρίγκιπας και σκοπός μας είναι να παίξει σε όσο περισσότερα θέατρα και πόλεις μπορεί.

Βιογραφικό Θέατρο Κούκλας Redicolo