Μουσείο Ύδρευσης

Το Μουσείο Ύδρευσης στεγάζεται σε ένα ιστορικό για την ύδρευση της πόλης κτιριακό συγκρότημα στην περιοχή των Σφαγείων, το παλιό Κεντρικό Αντλιοστάσιο του άλλοτε Οργανισμού Υδρεύσεως Θεσσαλονίκης (σήμερα Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε.). Το συγκρότημα κατασκευάστηκε από Βέλγους τεχνικούς, στα τέλη του 19ου αιώνα (1890-94) σε απόσταση περίπου 1.500 μέτρων από τα δυτικά τείχη του ιστορικού κέντρου της Θεσσαλονίκης.

Το Κεντρικό Αντλιοστάσιο λειτούργησε απρόσκοπτα έως το 1978. Το 1984 το Διοικητικό Συμβούλιο του τότε Οργανισμού Υδρεύσεως Θεσσαλονίκης αποφάσισε τη μετατροπή του σε μουσείο. Το 1987, μετά από πρόταση της 4ης Εφορείας Νεωτέρων Μνημείων του Υπουργείου Πολιτισμού, χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο.

Το 2000 ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση των τριών κτιρίων του ιστορικού συνόλου μαζί με το μηχανολογικό τους εξοπλισμό και διαμορφώθηκε ο περιβάλλων χώρος συνολικής έκτασης 3.000 τ.μ. Η αλλαγή χρήσης του διατηρητέου συγκροτήματος αποσκοπούσε στη δημιουργία ενός μουσείου – ζωντανού χώρου πολιτισμού, που θα συνδυάζει το αποκατεστημένο αντλιοστάσιο με τον ιστορικό του μηχανολογικό εξοπλισμό σε λειτουργία και, παράλληλα, θα αποτελεί κέντρο τεκμηρίωσης, έρευνας και ανάδειξης ενός σημαντικού έργου υποδομής για την πόλη.

Από το 2001 το Μουσείο Ύδρευσης λειτουργεί με ευθύνη της Ε.Υ.Α.Θ. Α.Ε. Στα αποκατεστημένα κτίριά του οργανώνονται επισκέψεις μαθητών σχολείων όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, φέρνοντας σε επαφή τους μαθητές με την ιστορία της υδροδότησης της Θεσσαλονίκης και συμβάλλοντας στην ευαισθητοποίηση των νέων πάνω σε θέματα εξοικονόμησης νερού και προστασίας του περιβάλλοντος.

Παράλληλα, προσφέρονται οι δυνατότητες υλοποίησης εκπαιδευτικών προγραμμάτων με θέμα το νερό και την ύδρευση γενικότερα. Σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο προβάλλονται ταινίες σχετικά με την ύδρευση της Θεσσαλονίκης.

Οι επισκέψιμοι χώροι του μουσείου είναι:

• Το κεντρικό κτίριο του αντλιοστασίου, με τα αντλητικά συγκροτήματα και τα ηλεκτροπαραγωγά ζεύγη σε λειτουργία (κεντρικό εκθετήριο). Εκεί βρίσκονται τα μηχανήματα κίνησης και παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, οι παλιοί ηλεκτρικοί πίνακες διανομής ρεύματος και τα μεγάλα αντλητικά συγκροτήματα που τροφοδοτούσαν με νερό ολόκληρη την πόλη της Θεσσαλονίκης ως το 1978. Στο χώρο εκτίθεται και μοντέλο σε λειτουργία που δείχνει την παλιά ατμομηχανή με την αντλία από την αρχική ακόμη φάση του αντλιοστασίου.
• Η αίθουσα πολλαπλών χρήσεων (παλιό λεβητοστάσιο), που περιλαμβάνει και τον εντυπωσιακό, αποκατεστημένο χώρο των παλιών ατμολεβήτων.
• Το κτίριο διοίκησης, όπου λειτουργεί εξειδικευμένη βιβλιοθήκη για το νερό και τα υδραυλικά έργα και διατίθεται ένα μοναδικό αρχείο ιστορικών χαρτών, σχεδίων έργων ύδρευσης του 19ου και του 20ού αιώνα, καθώς και παλιές φωτογραφίες και σπάνια ντοκουμέντα από το πλούσιο αρχειακό υλικό της ΕΥΑΘ.
• Το Πάρκο του Νερού, όπου εκτίθενται ιστορικά αντλητικά συγκροτήματα και αγωγοί νερού.

Πηγή φωτογραφίας: www.eyath.gr