Γιάννης Μόμτσιος

Ημερομηνία Δημοσίευσης: 12/11/2025

Του Αθανάσιου Ιορδανίδη

Γιάννης Μόμτσιος: "Τα παιδιά αντιλαμβάνονται την αξία του συλλογικού πνεύματος και της ομαδικότητας και πόση δύναμη αποκτάς όταν έχεις ανθρώπους στο πλευρό σου."

Το Θέατρο Κούκλας Redicolo επιστρέφει στο Θέατρο Αμαλία για μια εορταστική θεατρική σεζόν: για πρώτη φορά όλες οι παραστάσεις της ομάδας, σε συνεχή ροή, σε δύο κύκλους παραστάσεων, Κυριακές πρωινά στο αγαπημένο θέατρο της Θεσσαλονίκης.

Ο Γιάννης Μόμτσιος, ιδρυτικό μέλος της ομάδας Θεάτρου Κούκλας Redicolo και βασικός συντελεστής της παράστασης "Ρομπέν των δασών, η αληθινή ιστορία", έχει κάνει τη σκηνοθεσία και την κατασκευή των κουκλών μαζί με την Δέσποινα Καλπενίδου, έγραψε τη μουσική και παίζει στην παράσταση μαζί με τον Νίκο Ραφαηλίδη, μίλησε στο Thessaloniki City Guide για την ομάδα Θέατρο Κούκλας Redicolo και την παράσταση "Ρομπέν των δασών, η αληθινή ιστορία".

Πώς προέκυψε η ιδέα για την παράσταση "Ρομπέν των δασών, η αληθινή ιστορία" και τι σας ενέπνευσε για να την παρουσιάσετε;

Ο Ρομπέν των Δασών είναι η δεύτερη παραγωγή της ομάδας και δημιουργήθηκε το 2013. Υπήρχε κατ' αρχήν τότε ένας καθαρά πρακτικός λόγος: η σύντροφός μου στη ζωή και στο Redicolo Δέσποινα Καλπενίδου ήταν έγκυος. Σκεφτήκαμε λοιπόν να δημιουργήσουμε μία νέα παράσταση στην οποία θα έπαιζα με κάποιον άλλο. Αποφασίσαμε να συνεργαστούμε με το Γιώργο τον Κολοβό, ηθοποιό και αδερφικό φίλο, με τον οποίο πάντα είχαμε μια ιδιαίτερη χημεία και κοινούς κώδικες. Έτσι δημιουργήθηκε ο Ρομπέν, μια παράσταση με πολλή δράση, ανατρεπτικό χιούμορ και οπτικά gags. Από τότε, πέρασαν άλλοι τρεις Ρομπέν (συμπεριλαμβανομένης της Δέσποινας) και είμαστε αισίως στον 5ο συνεργάτη φέτος, τον φοβερό και τρομερό Νίκο Ραφαηλίδη. Κάθε συντελεστής πάντως έχει βάλει το δικό του λιθαράκι.

Επιπλέον, ο Ρομπέν των Δασών δεν είναι και κανένας τυχαίος ήρωας, έτσι; Το ότι κλέβει από τους πλούσιους και τα δίνει στους φτωχούς, επιχειρεί δηλαδή μια αναδιανομή του πλούτου, δείχνει αίσθηση δικαίου και υψηλό ήθος, αν μη τι άλλο, άσχετα αν οι μέθοδοι που επιλέγει είναι κάπως... συζητήσιμες.

Ποια είναι η βασική διαφορά ή καινούργια προσέγγιση που προσφέρει η παράσταση σε σχέση με τις παραδοσιακές ιστορίες για τον Ρομπέν; Ποια είναι τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε στο κοινό μέσω αυτής της παράστασης;

Ο πλήρης τίτλος της διασκευής που κάναμε είναι "Ρομπέν των Δασών, η αληθινή ιστορία". Δεν βλέπουμε εδώ έναν κλασικό ήρωα του παραμυθιού, χωρίς ψεγάδια που οδηγείται νομοτελειακά στο θρίαμβο, και ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα. Αντιθέτως, ο δικός μας Ρομπέν είναι φαντασμένος, φαφλατάς, βεβαίως γενναίος και ικανότατος, αλλά και πολύ... ψώνιο! Η αισθητική, θα έλεγα, παραπέμπει σχεδόν σε παρωδία σούπερ ήρωα. Και το κυριότερο: αγωνίζεται χωρίς συντρόφους. Πιστεύει ότι μπορεί να τα καταφέρει όλα μόνος του. Και αυτό ακριβώς αποβαίνει τελικά μοιραίο, διότι (spoiler alert, γονείς μην το προδώσετε!) στην τελική μονομαχία με το βασιλιά, ο Ρομπέν χάνει! Αυτή είναι η "αληθινή ιστορία". Εκεί λοιπόν βάζουμε το ερώτημα στα παιδιά: γιατί έχασε ο Ρομπέν; Τι έπρεπε να κάνουν οι χωρικοί; Και τα παιδιά αντιλαμβάνονται εκεί την αξία της συλλογικότητας και της αλληλεγγύης. Νιώθουν ότι δεν μπορείς να τα βάζεις μόνος σου με τους ισχυρούς, αλλά πρέπει να ενωθείς με τους γύρω σου για να αντισταθείς και για να αντέξεις. Έτσι, ο Ρομπέν επιστρέφει αυτή τη φορά με όλο το χωριό και όλοι μαζί κατατροπώνουν το βασιλιά, ο οποίος μπροστά στην ομαδικότητά τους, μικραίνει και γίνεται αδύναμος και ασήμαντος.

Ποιες τεχνικές θεάτρου και κουκλοθέατρου χρησιμοποιείτε για να ζωντανέψετε την ιστορία;

Η ομάδα μας συνηθίζει να κάνει κουκλοθέατρο με μεγάλες κούκλες, σε ανθρώπινο ή και μεγαλύτερο μέγεθος. Στο Ρομπέν οι κούκλες είναι ένα κεφάλι και ένας κορμός, και ο κουκλοπαίκτης τους δανείζει ένα χέρι και τα πόδια του. Η τεχνική αυτή εξυπηρετεί το στυλ που θέλαμε για την παράσταση, το οποίο σου είπα ότι είναι πολύ αλέγκρο, και μας επιτρέπει να ξιφομαχούμε, να παίζουμε καράτε, να κάνουμε τοξοβολία, και να κυνηγιόμαστε ανάμεσα στους θεατές!
Υπάρχουν επίσης οι τελάληδες, τους οποίους παίζουμε εμείς οι ίδιοι. Αυτοί αναγγέλλουν τα νέα της ημέρας, δίνοντας έτσι ροή στην πλοκή και παίζοντας κατά κάποιο τρόπο το ρόλο του αφηγητή. Αυτό είναι κάτι που επίσης συνηθίζουμε στις παραγωγές μας, να δίνουμε δηλαδή τη θέση του πρωταγωνιστή στις κούκλες και οι ηθοποιοί να είναι σχεδόν βοηθητικοί, σχολιάζοντας χωρίς να επεμβαίνουν πολύ.

Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες προκλήσεις κατά την προετοιμασία και παραγωγή της παράστασης;

Το πρώτο ήταν βέβαια η διασκευή. Η αρχική ιδέα υπήρχε αλλά τους διαλόγους έγραψε η Ματίνα Τσικριτζή-Μόμτσιου, η οποία έκοψε από δω, έραψε από κει, πρόσθεσε χαρακτήρες, έκανε φοβερή δουλειά. Η συνωνυμία δεν είναι τυχαία, είναι η μητέρα μου αυτοπροσώπως! Έπειτα βέβαια ήταν το κατασκευαστικό, το οποίο έχει πάντα προκλήσεις. Θυμάμαι ότι τις κούκλες τις φτιάξαμε σε μια παραλία, έχουν δηλαδή και θαλασσινό νερό Χαλκιδικής πάνω τους! Και μετά ήταν οι πρόβες, οι οποίες είναι πιο κουραστική διαδικασία απ' ό,τι ίσως φαντάζεται ο κόσμος. Και η ίδια η παράσταση βέβαια απαιτεί τόση ενέργεια, που στο τέλος είμαστε μούσκεμα στον ιδρώτα! Επειδή όμως είναι αβανταδόρικη, με τόση δράση και τόσες πλάκες, πάντα αρέσει σε μικρούς και μεγάλους. Έτσι... χαλάλι ο ιδρώτας!

Πείτε μας δυο λόγια για τη ομάδα Θέατρο Κούκλα Redicolo στην οποία είστε συνιδιοκτήτης.

Το Θέατρο Κούκλας Redicolo γεννήθηκε το 2011 και από τότε δημιουργεί παραστάσεις σύγχρονου κουκλοθεάτρου που συνδυάζουν την παιδαγωγική δύναμη της κούκλας με την καλλιτεχνική της αξία σαν θεατρικό εργαλείο. Είμαστε μία από τις πιο δραστήριες ομάδες στη Θεσσαλονίκη έχοντας πραγματοποιήσει πάνω από 1000 παραστάσεις όλα αυτά τα χρόνια, με ατελείωτες ώρες προσωπικής εργασίας.

Όπως είπα, στις παραστάσεις μας είναι χαρακτηριστικές οι κούκλες σε ανθρώπινο μέγεθος, που συνυπάρχουν με τους ανθρώπους επί σκηνής. Οι κουκλοπαίκτες είναι ορατοί στο κοινό και συμμετέχουν στην παράσταση ως μουσικοί ή αφηγητές. Οι κούκλες κινούνται ελεύθερα στη σκηνή, αλληλεπιδρούν με τους κουκλοπαίκτες και προσκαλούν τα παιδιά να συμμετέχουν ενεργά στη θεατρική διαδικασία.

Το είδος του κουκλοθεάτρου που υπηρετούμε λοιπόν, ξεφεύγει κάπως από την λογική του παραδοσιακού κουκλοθεάτρου. Χρησιμοποιούμε ποικίλες τεχνικές από το χώρο του θεάτρου, του θεάτρου κούκλας και το υπόλοιπο φάσμα των τεχνών, ερευνώντας συνεχώς τις τάσεις του σύγχρονου κουκλοθεάτρου σε όλο τον κόσμο. Προσπαθούμε να αναδείξουμε με τη δουλειά μας πόσο πλούσια τέχνη είναι το κουκλοθέατρο, ότι της αξίζει μεγαλύτερος σεβασμός και προσοχή και στη χώρα μας, αντίστοιχα με την υπόλοιπη Ευρώπη, όπου θεωρείται ισάξια παραστατική τέχνη στο πλευρό του θεάτρου.

Πώς πιστεύετε ότι θα επηρεάσει η παράσταση τους θεατές και τι ελπίζετε να αποκομίσουν από αυτήν;

Όπως είπα παραπάνω, η παράσταση προτάσσει το "μαζί", τη συλλογικότητα, το "η ισχύς εν τη ενώσει". Το μήνυμα λοιπόν είναι αρκετά απλό αλλά ταυτόχρονα πολυεπίπεδο. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται την αξία του συλλογικού πνεύματος και της ομαδικότητας και πόση δύναμη αποκτάς όταν έχεις ανθρώπους στο πλευρό σου. Αλλά και οι μεγάλοι μπορούν να πάρουν πράγματα από την παράσταση, ακόμα και σε πολιτικό επίπεδο, όπως να μην μπαίνουν π.χ. σε "λογικές ανάθεσης" περιμένοντας τα πάντα από έναν νέο ηγέτη που θα ‘ρθει καβάλα στ' άλογο να τους σώσει από τα προβλήματα της καθημερινότητας και το ζοφερό πολιτικό τοπίο των ημερών μας. Να καταλάβουν ότι η λύση είναι να είμαστε πιο ενεργοί πολίτες και να ασκούμε πολύ αυστηρό έλεγχο στην εξουσία καθημερινά, όχι μια φορά στα 4 χρόνια. Ως γνωστόν, ακόμα και να μην ασχολείσαι εσύ με την πολιτική, η πολιτική ασχολείται μαζί σου.

Πώς βλέπετε το ρόλο του θεάτρου και της τέχνης γενικότερα στη διαμόρφωση αξιών στα νέα παιδιά;

Δυστυχώς, με λύπη μου παρατηρώ, ότι στο θέατρο για παιδιά υπάρχουν πολλές αρπαχτές. Κάθε δική μας παραγωγή απαιτεί τουλάχιστον δύο χρόνια σκληρής δουλειάς για να ολοκληρωθεί, μπορεί και τρία. Η τέχνη μας δεν είναι απλώς ένα μέσο βιοπορισμού για εμάς, αλλά αντικατοπτρίζει το πως βλέπουμε τον κόσμο, τη στάση μας απέναντι στα πράγματα. Το θέατρο και γενικότερα η τέχνη σού δίνει ένα βήμα να μιλήσεις κι αυτό είναι ταυτόχρονα προνόμιο αλλά και ευθύνη. Όταν μάλιστα μιλάς στα παιδιά, είναι σαν να απευθύνεσαι στην μελλοντική κοινωνία. Το να τους μιλήσεις βέβαια για συλλογικότητα στις μέρες μας, που βομβαρδίζονται από παντού με ατομισμό, ωχαδερφισμό, κυνισμό και άλλους-ισμούς, ακούγεται και λίγο δονκιχωτικό. Ε, τι να γίνει. Απ' το δικό μας μετερίζι κάνουμε ό,τι μπορούμε.

Περισσότερες πληροφορίες για τις παραστάσεις «Θέατρο Κούκλας από τους Redicolo στο Θέατρο Αμαλία!»