Ημερομηνία Δημοσίευσης: 05/01/2022
Της δημοσιογράφου Εύας Μαρά
Το “Μολύβι” είναι ένας πολυχώρος δημιουργικής έκφρασης και επικοινωνίας.
Ένας εκδοτικός οίκος με Υψηλό Όραμα και Φιλοσοφία.
“Το Μολύβι γράφει, δημιουργεί, επικοινωνεί…με ποιότητα”
Ο καταξιωμένος στο χώρο των Τεχνών, εκδότης – ιδρυτής – εμπνευστής του Εκδοτικού Οίκου “Μολύβι”, ο Θεσσαλονικιός Μάνος Αμπατζής μας παραχώρησε στο Thessaloniki City Guide μια άκρως ενδιαφέρουσα και βαρύνουσας σημασίας συνέντευξη συστήνοντάς μας τις πρωτοποριακές Εκδόσεις “Μολύβι” στην Καλαμαριά, καθώς και τη δύσκολη – πλην επιτυχή και σταθερή 8άχρονη πορεία του οίκου στο χώρο του βιβλίου μέσα από τις συμπληγάδες της κρίσης!
Μας αναλύει τη φιλοσοφία του Εκδοτικού του οίκου “Μολύβι” η οποία εστιάζει στην αδιαπραγμάτευτη υψηλή αισθητική, την ανάδειξη της λεπτομέρειας, την μοναδικότητα, την καινοτόμα ματιά του με γνώμονα πάντα την ποιότητα!
Μας ξεναγεί στο χώρο του ποιοτικού βιβλίου και κυρίως του προσωπικού του οράματος που προσβλέπει να κρατηθεί ο πήχης της ποιότητας ψηλά, πέραν της άκρατης μαζικοποίησης της επικοινωνίας ως δημιουργός – εκδότης μέσα από την αισιόδοξη οπτική του, ότι το βιβλίο θα έχει πάντα καθοριστικό ρόλο και την ίδια χρησιμότητα σ’ όλες τις εποχές, ακόμη και τη ψηφιακή.
Πώς γεννήθηκε η ιδέα της δημιουργίας ενός νέου Εκδοτικού Οίκου στη Θεσσαλονίκη απ’ εσάς; Ποιο το κίνητρο που σας ώθησε στην ίδρυση του Οίκου με την επωνυμία “Μολύβι”;
Θεωρώ πως την εποχή που αποφάσισα να δημιουργήσω έναν νέο Εκδοτικό οίκο στη Θεσσαλονίκη, ένιωθα πως όχι μόνο η πόλη αλλά και ο κλάδος γενικότερα χρειαζόταν κάτι φρέσκο σε ιδέες, νέες σύγχρονες και ευέλικτες πρακτικές και προτάσεις στην έκδοση των βιβλίων. Πίστευα και πιστεύω πως ο χώρος έχει ακόμα πολλές δυνατότητες και πως θα έβαζα κι εγώ μέσω των Εκδόσεων Μολύβι ένα λιθαράκι ώστε να αυξηθούν και όχι να μειώνονται οι αναγνώστες των βιβλίων. Αν προσθέσετε και την αγάπη προς το βιβλίο, τότε έχετε και το κίνητρο της απόφασης αυτής.
Πώς θα μας συστήνατε το “Μολύβι” ως ιδρυτής του – δημιουργός του; Δώστε μας εν συνόψει το στίγμα του – την ιστορία του και την ακτίνα δράσης του! Ποια η αποτίμηση της ήδη 8άχρονης πορείας του στο χώρο των Τεχνών, των Γραμμάτων, του Πολιτισμού, της Επιστήμης εν μέσω Οικονομικής Κρίσης και της επικρατούσας Πανδημίας (τα 2 τελευταία χρόνια);
Το «Μολύβι» είναι ένας πολυχώρος δημιουργικής έκφρασης και επικοινωνίας. Δραστηριοποιείται σε μεγάλο εύρος της τέχνης, των γραμμάτων, του πολιτισμού και της επιστήμης, με σύγχρονο τρόπο, με πρωτοτυπία και πρωτοπορία, χωρίς δογματισμούς και προκαταλήψεις. Υποστηρίζει την ελεύθερη διάδοση των ιδεών και απόψεων, την ελευθερία του καλλιτέχνη, του διανοούμενου, του δημιουργού. Δραστηριοποιείται στον χώρο των εκδόσεων, αναλαμβάνοντας έντυπες ή και ηλεκτρονικές εκδόσεις χωρίς περιορισμό στο ύφος, στο περιεχόμενο, στα μηνύματα, εφόσον δεν προσβάλλουν, δεν θίγουν και δεν καταπατούν ανθρώπινα δικαιώματα και αξίες.
Στην οκτάχρονη πορεία του, ο Εκδοτικός Οίκος Μολύβι έχει εκδώσει πάνω από 100 τίτλους βιβλίων, έχει οργανώσει εκπαιδεύσεις, σεμινάρια, εργαστήρια, ημερίδες, συνέδρια, σε ποικίλα αντικείμενα που καλύπτουν ποικίλους τομείς, επαγγελματικά/επιχειρηματικά ενδιαφέροντα, πνευματικές/φιλοσοφικές ανησυχίες ή ψυχολογικές ανάγκες («δημιουργική γραφή», «η τέχνη της επικοινωνίας», «αυτογνωσία, αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση», κ.ά.). Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει όλους τους τομείς της επιχειρηματικότητας, όμως μην ξεχνάτε πως οι Εκδόσεις Μολύβι δημιουργήθηκαν μέσα σ’ αυτήν το 2013. Η πανδημία δυσκόλεψε λίγο περισσότερο την κατάσταση, όμως πρέπει να μάθουμε να ζούμε μ’ αυτήν έως ότου τελειώσει. Μέχρι τότε, προσαρμοζόμαστε συνεχώς στα νέα δεδομένα.
Ποιες δυσκολίες ενείχε ένα τέτοιο τολμηρό επιχειρηματικό και όχι μόνον εγχείρημα – δεδομένης της δυσοίωνης συγκυρίας λόγω της γενικότερης Κρίσης, αλλά και της πρόσφατης Υγειονομικής;
Η ιδέα της δημιουργίας ενός Εκδοτικού οίκου ήταν μια πρόκληση για μένα. Ένας Εκδοτικός οίκος ακόμα, σε έναν κατά πολλούς κορεσμένο χώρο, σε εποχή οικονομικής κρίσης ήταν, αν μη τι άλλο ένα πολύ δύσκολο εγχείρημα. Έζησα δύσκολες στιγμές όταν προσπάθησα να συστηθώ στον κλάδο. Ήταν πολύ δύσκολο για τον εκδοτικό να καθιερωθεί, να συστηθεί και στους συγγραφείς. Έπρεπε να δημιουργηθεί μια σχέση εμπιστοσύνης από το μηδέν. Θεωρώ πως τα καταφέραμε. Τα τελευταία δύο χρόνια λόγω της πανδημίας αντιμετωπίσαμε πρακτικά προβλήματα όπως για παράδειγμα το ότι δεν μπορούσαμε να κάνουμε παρουσιάσεις βιβλίων με κόσμο, παρά μόνο διαδικτυακές. Περάσαμε μεγάλο διάστημα με τα βιβλιοπωλεία κλειστά. Η οικονομική κρίση συνεχίζεται και η υγειονομική κρίση απλά επιβεβαίωσε πως οι δυσκολίες πάντα θα υπάρχουν και αν θέλεις να επιβιώσεις, οφείλεις να είσαι ευέλικτος και υπομονετικός.
Ποια η φιλοσοφία και οι στόχοι του Εκδοτικού Οίκου σας; Που εκτείνονται οι φιλοδοξίες του Εκδοτικού σας και ποιο αποτελεί το προσωπικό σας στοίχημα – όραμα ως ιδρυτής του;
Η φιλοσοφία των Εκδόσεων Μολύβι είναι πολύ απλή. Καθαρή σχέση με τους συγγραφείς και με όλους τους συνεργάτες μας. Θέλω ο συγγραφέας που θα επιλέξει εμάς, στο τέλος να νιώθει ότι δεν έκανε λάθος. Αν δεν το νιώσει, τότε αποτύχαμε. Γι’ αυτό είμαι πάντα ειλικρινής στην πρώτη γνωριμία μας. Συστήνω τον εκδοτικό, ενημερώνω με σαφήνεια για τις δυνατότητες που έχουμε και δίνω χρόνο για να το σκεφτεί ώστε αν έρθει σε μας να είναι σίγουρα συνειδητή επιλογή.
Μου είναι πιο εύκολο να απαντήσω στο δεύτερο σκέλος της ερώτησης λέγοντας πως δεν υπάρχει όριο στις φιλοδοξίες του Εκδοτικού. Ως άνθρωπος, πάντα ζητάω το περισσότερο και το καλύτερο, όντας ευγνώμων για όσα έχω πετύχει. Θα πω απλά πως θέλω να βλέπω τις Εκδόσεις Μολύβι να συνεχίσουν να μεγαλώνουν, να καταξιώνονται όλο και περισσότερο στον χώρο και να είμαι υγιής να το βλέπω.
Ποιες αποτελούν τις καινοτομίες – ιδιαιτερότητες του Οίκου “Μολύβι” και ποιαν η δυναμική του απέναντι στις συνεχείς προκλήσεις της εποχής;
Ο Εκδοτικός Οίκος Μολύβι είναι ένας χώρος έκφρασης και δημιουργίας, είναι όμως και μια επιχείρηση. Δύσκολα λοιπόν θα μπορούσα να γράψω ειδικότερα για τις καινοτομίες που εφαρμόζουμε και κυρίως γι’ αυτές που έχουμε κατά νου. Μπορώ να πω όμως πως προσαρμοζόμαστε στις ανάγκες του κάθε συγγραφέα ξεχωριστά, συζητώντας μαζί του και εστιάζοντας στα θέλω του. Το μόνο σίγουρο είναι πως θα κάνουμε τα πάντα για να βρούμε κάτι που θα τον καλύψει. Αυτή άλλωστε είναι ίσως και η ιδιαιτερότητα του εκδοτικού, μαζί πάντα με τα πολύ αυστηρά κριτήρια επιλογής συγγραφικών έργων. Η δυναμική μας είναι δεδομένη πλέον στον χώρο των εκδόσεων και μετά από οκτώ χρόνια, οι συνεχείς προκλήσεις της εποχής απλά μας βρίσκουν έτοιμους.
Πόσο σας βοήθησε η 25άχρονη εμπειρία σας στις Γραφικές Τέχνες στην δημιουργία του Εκδοτικού σας Οίκου “Μολύβι”;
Η πολυετής εμπειρία μου στον χώρο των γραφικών τεχνών ήταν καταλυτική για την πορεία του εκδοτικού. Είναι δεδομένο πως θα αντιμετώπιζα προβλήματα και καταστάσεις δύσκολες αλλά γνωρίζω όλη τη διαδικασία της παραγωγής ενός βιβλίου από την αρχή μέχρι το τέλος.
Γνώριζα ήδη συνεργάτες στον χώρο της προεκτύπωσης και της εκτύπωσης και ομολογώ πως ήταν πολύ εύκολο αυτό το κομμάτι.
Σε ποιο βαθμό νιώθετε δικαιωμένος από το αποτέλεσμα σε συνάρτηση με τους αρχικούς στόχους που είχατε θέσει στο ξεκίνημα του Εκδοτικού σας εγχειρήματος;
Φαντάζομαι είναι κατανοητό πως όταν ξεκινάει μια επιχείρηση, ο πρώτος στόχος είναι η επιβίωση και παράλληλα θέτεις τους επόμενους στόχους. Και αυτοί ήταν σαφείς:
- Να προχωράμε με μικρά σταθερά βήματα ώστε να μας μάθει ο κόσμος με τη δουλειά μας και με τον καιρό και όχι να γίνουμε μια φούσκα που ξαφνικά θα ξεφουσκώσει.
- Να καθιερωθούμε σιγά σιγά στον χώρο ώστε να μας σέβονται και οι άλλοι εκδοτικοί.
- Να εκδίδουμε μόνο ποιοτικά βιβλία ώστε να κρατήσουμε ψηλά το επίπεδο.
- Να είμαστε ειλικρινείς με τους συγγραφείς και να χτίζουμε σχέση εμπιστοσύνης
Είμαι απόλυτα ικανοποιημένος όσο αφορά τη συνέπεια που δείξαμε τα οκτώ αυτά χρόνια και δικαιωμένος που στις δύσκολες στιγμές συνέχισα να πιστεύω και να στηρίζω αυτό το εκδοτικό εγχείρημα.
Ποιοι παράγοντες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην επιτυχία ενός Εκδοτικού Οίκου στο χρόνο, πιστεύετε;
Νομίζω πως ο κάθε Εκδοτικός Οίκος επιλέγει το ύφος που θα έχει, παίρνει αποφάσεις και κρίνεται γι’ αυτές, κινείται με πλάνο μακροπρόθεσμο ή βραχυπρόθεσμο, κάνει αυστηρή ή λιγότερο αυστηρή επιλογή των συγγραφικών κειμένων ή δεν κάνει καθόλου επιλογή. Σε κάθε κίνηση ή επιλογή του όμως κρίνεται από τους πλέον αρμόδιους, τους αναγνώστες. Θεωρώ λοιπόν πως σε κάθε περίπτωση πρέπει να υπάρχει συνέπεια. Αν θα έπρεπε να απαντήσω ειδικότερα, θα έλεγα πως οι Εκδόσεις Μολύβι ότι έχουν πετύχει, το πέτυχαν με την ξεκάθαρη στάση τους απέναντι στους συγγραφείς και τους αναγνώστες, κάνοντας με κάθε τρόπο γνωστό πως για να εκδοθεί ένα βιβλίο θα πρέπει να είναι καλό. Και ακολουθεί αυτήν την επιλογή με συνέπεια.
Ποιος ο ρόλος του Βιβλίου σήμερα στη Ψηφιακή Εποχή μας;
Θεωρώ πως το βιβλίο έχει την ίδια χρησιμότητα σε όλες τις εποχές. Η μορφή του αλλάζει. Και στην ψηφιακή εποχή μας έχει ακριβώς τον ίδιο ρόλο. Πολλοί αναρωτιόμαστε ποιο θα είναι το μέλλον του βιβλίου από δω και πέρα. Είναι πολύ δύσκολο να φανταστεί κάποιος πως ότι ζήσαμε στις σελίδες του χαρτιού θα το ξεχάσουμε. Κάπου διάβασα πως το ηλεκτρονικό κείμενο δεν υπονομεύει την αυτονομία του βιβλίου, αντίθετα την καθιστά απεριόριστη και συμφωνώ απόλυτα. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως οι γενιές που μεγαλώνουν με οθόνες υπολογιστών και κινητών υψηλών δυνατοτήτων, είναι εξοικειωμένοι σε αυτήν τη μορφή ανάγνωσης. Το βιβλίο θα έχει πάντα το κοινό του είτε έντυπο είτε σε ηλεκτρονική μορφή και δεν ανησυχώ καθόλου γι’ αυτό.
Σε ποιο βαθμό, εκτιμάτε, έχει πληγεί ο χώρος του Βιβλίου από την πρωτόγνωρη Κρίση της Πανδημίας και την πολιτική που ακολουθήθηκε προς αντιμετώπισή της;
Η ερώτηση αυτή δεν είναι εύκολη. Η πανδημία έπληξε όλη την οικονομία της χώρας, όλου του κόσμου καλύτερα. Ο χώρος του βιβλίου, από την πλευρά των εκδοτικών οίκων και των βιβλιοπωλείων έχει πληγεί πολύ. Όμως, δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός πως στην περίοδο του εγκλεισμού ο κόσμος και διάβασε πολύ και έγραψε πολύ και αυτό είναι κάτι που το εισπράξαμε βλέποντας ότι αυξήθηκαν λίγο οι ηλεκτρονικές παραγγελίες βιβλίων όταν ο κόσμος δεν μπορούσε να βγει, αλλά δεχτήκαμε και πολλά κείμενα προς έκδοση με θέμα κυρίως την πανδημία και το πώς την έζησε ο κόσμος. Για την πολιτική που ακολουθήθηκε δεν μπορώ να πω πολλά. Την περίοδο εκείνη που δε γνωρίζαμε τι συμβαίνει, δεν ξέραμε και τι να προτείνουμε ούτε για τον κλάδο μας, ούτε για την αντιμετώπιση της πανδημίας.
Εν κατακλείδι, πώς ατενίζετε το Μέλλον του Βιβλίου και του Εκδοτικού Οίκου ” Μολύβι” ειδικότερα, ως εκδότης – δημιουργός του; Ποια τα Μελλοντικά σας πλάνα – όνειρα ως ιδρυτής του Εκδοτικού τομέα;
Γενικά ως άνθρωπος ατενίζω το μέλλον με αισιοδοξία. Ως εκδότης δε θα μπορούσα να νιώθω διαφορετικά και για το μέλλον του βιβλίου. Το βιβλίο θα συνεχίσει να υπάρχει σε οποιαδήποτε μορφή, όσο θα υπάρχουν άνθρωποι που θα το χρειάζονται και θα το επιζητούν. Ως δημιουργός των Εκδόσεων Μολύβι αισθάνομαι χρέος να βοηθήσω προς αυτήν την κατεύθυνση με τις όποιες δυνατότητες έχω. Όσο προστατεύουμε το βιβλίο, έχουμε και το δικαίωμα να κάνουμε μελλοντικά πλάνα.
