Οι Αζήτητοι

CineDoc
Λιμάνι Θεσσαλονίκης, Αποθήκη 1, Αίθουσα “Σταύρος Τορνές”
Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024

Ώρα έναρξης: 19:00

Διάρκεια: 75 λεπτά

Πληροφορίες

Η βραβευμένη ταινία της Μαριάννας Οικονόμου συνεχίζει τις προβολές της σε όλη την Ελλάδα με το δίκτυο του Cinedoc.

Λίγους μήνες μετά την επίσημη πρεμιέρα της στο 26ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, όπου απέσπασε το Βραβείο Κοινού, η ταινία της Μαριάννας Οικονόμου «Αζήτητοι» εγκαινιάζει τη νέα σεζόν του Cinedoc.

Λίγα λόγια για την ταινία

Τον Μάρτιο του 2020 το ιστορικό νοσοκομείο «Σωτηρία» βρέθηκε στην πρώτη γραμμή της πανδημίας του Covid-19. Λίγα χρόνια πριν, η κατεδάφιση ενός τοίχου λόγω διαρροής αποκάλυψε τα ίχνη μιας προηγούμενης πανδημίας, μιας ιστορίας σε επανάληψη. Πίσω του, βρέθηκαν στοιβαγμένες δεκάδες βαλίτσες που περιείχαν προσωπικά αντικείμενα ασθενών που νοσηλεύτηκαν στο «Σωτηρία» περισσότερα από 30 χρόνια πριν, από το 1945 έως το 1975, όταν η φυματίωση μάστιζε τη χώρα. Εκατοντάδες από αυτούς πέθαναν εκεί. Κανείς ποτέ δεν αναζήτησε τη σορό ή τα υπάρχοντά τους.

Το ντοκιμαντέρ ακολουθεί τα ίχνη που άφησαν πίσω τους οι αζήτητοι αυτοί νεκροί του «Σωτηρία» -επιστολές, φωτογραφίες, έγγραφα, μικροαντικείμενα. Μέσα από τις επιστολές που αντάλλασσαν με τους συγγενείς τους, το αρχειακό υλικό, την αναζήτηση ζώντων απογόνων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας και συναντήσεις με γιατρούς και νοσηλευτές σήμερα, η ταινία αποκαλύπτει για πρώτη φορά μετά από ογδόντα χρόνια μια άγνωστη, συγκλονιστική ιστορία πόνου και τραύματος, αλλά και αγάπης, ελπίδας και σθένους στην μεταπολεμική Ελλάδα.

Η πρεμιέρα της ταινίας στην Αθήνα πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 19 Σεπτεμβρίου, με την παρουσία πλήθους συντελεστών, φίλων, αλλά και συγκινημένων θεατών, που θέλησαν να μάθουν περισσότερα για την ιστορία των «Αζήτητων». Με αφορμή την προβολή, η Μαριάννα Οικονόμου εξέφρασε την ευχή οι «Αζήτητοι» του Νοσοκομείου «Σωτηρία» να μην ξεχαστούν για δεύτερη φορά. Δείτε εδώ ένα απόσπασμα από την πρεμιέρα της ταινίας.

Τις προβολές τίμησαν με την παρουσία τους καλεσμένοι ομιλητές και ομιλήτριες από την ιατρική και πανεπιστημιακή κοινότητα, όπως οι Σωκράτης Μητσιάδης, Διοικητής και Πρόεδρος ΔΣ «Σωτηρία», Στέλιος Λουκίδης, Πρόεδρος Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, Καθηγητής Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Δ/ντης 2ης Πνευμονολογικής Κλινικής Π.Γ.Ν. «Αττικόν», Χαράλαμπος Μόσχος, Μέλος ΔΣ Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας – Υπεύθυνος Μονάδας Προληπτικού Ελέγχου & Κοινωνικών δράσεων, Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Διευθυντής ΕΣΥ, Αντιφυματικό Τμήμα-Μονάδα Ανθεκτικής Φυματίωσης ΝΝΘΑ “η Σωτηρία” (19/9), Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης, Καθηγητής Πνευμονολογίας Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Διευθυντής Πνευμονολογικής Κλινικής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χαρά Καραμανωλάκη, Ψυχίατρος και Ψυχαναλύτρια, Τάσος Σακελλαρόπουλος, Ιστορικός, Υπεύθυνος Ιστορικών Αρχείων Μουσείου Μπενάκη, Γιάννης Στογιαννίδης, Ιστορικός, Επίκουρος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, Φώτης Βλαστός, συγγραφέας, Λίνα Νικολακοπούλου, στιχουργός, Γιάννης Ντίνος, Κλινικός Ψυχολόγος, Γ.Α.Ο.Ν.Α. «ο Άγιος Σάββας» και Απόστολος Παπαβασιλείου, Πνευμονολόγος-Φυματιολόγος, Διευθυντής Αντιφυματικού Τμήματος και Μονάδας Ανθεκτικής Φυματίωσης Γ.Ν.Ν.Θ.Α. “Η Σωτηρία”.

Το ντοκιμαντέρ προβλήθηκε επιπλέον σε Βόλο και Ρέθυμνο στις 28/9, ενώ οι επόμενες προβολές που έχουν προγραμματιστεί είναι στη Λάρισα στις 9/10, στην Αθήνα στις 12, 13, 15 και 16/10, στην Πάτρα στις 16/10, στη Θεσσαλονίκη στις 23/10 και στα Χανιά στις 24/10.

Σύνοψη

Για τρεις δεκαετίες, από το 1945 έως το 1975 εκατοντάδες ασθενείς κάθε ηλικίας με φυματίωση απ’ όλη την Ελλάδα, έζησαν και πέθαναν στο Νοσοκομείο Σωτηρία. Δεν τους αναζήτησε κανείς και θάφτηκαν ανώνυμα σε ομαδικούς τάφους στον προαύλιο χώρο του νοσοκομείου. Μετά από 80 χρόνια, η σκοτεινή τους ιστορία έρχεται στο φως.

Το ντοκιμαντέρ είναι μια παραγωγή της DOC3 Productions σε συμπαραγωγή της Anemon και της ΕΡΤ. Υλοποιήθηκε με την υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου.

Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο διαγωνιστικό τμήμα του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, όπου κέρδισε το Βραβείο Κοινού, ενώ προβλήθηκε επίσης στο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικού και Πολιτιστικού Ντοκιμαντέρ ΑΓΩΝ, αποσπώντας το Βραβείο Κοινού και το Βραβείο Σεναρίου.

Σημείωμα σκηνοθέτιδας

Μέσα από την τυχαία ανακάλυψη των προσωπικών αντικειμένων εκατοντάδων ασθενών που πέθαναν στο νοσοκομείο Σωτηρία από φυματίωση και που δεν αναζητήθηκαν ποτέ, ούτε τα αντικείμενα, αλλά ούτε και οι σοροί τους, έχουμε για πρώτη φορά μια οπτική και άμεση παρακαταθήκη των βιωμάτων των ίδιων των ασθενών και των συγγενών τους κατά την διάρκεια μιας μελανής μεταπολεμικής εποχής στην Ελλάδα.

Από την πρώτη στιγμή που ήρθα σε επαφή με τις επιστολές και τα προσωπικά τους αντικείμενα, ήξερα ότι οι πρωταγωνιστές της ταινίας θα είναι οι ίδιοι οι νεκροί, οι οποίοι μετά από 80 χρόνια θα αποκτούσαν και πάλι ταυτότητα και φωνή για να πουν την ιστορία τους. Διαβάζοντας την αλληλογραφία με τις οικογένειές τους στα χωριά και τα νησιά της Ελλάδας, δημιουργήθηκε αναπόφευκτα η ανάγκη να αναζητήσουμε ζώντες συγγενείς. Οι συγγενείς αυτοί θα έρχονταν για πρώτη φορά αντιμέτωποι με την αλήθεια και μια δύσκολη μνήμη. Στόχος μου είναι αυτό το ντοκιμαντέρ να αποτελέσει έναν μικρό φόρο τιμής στους εκατοντάδες αζήτητους νεκρούς του Σωτηρία, των οποίων η ύπαρξη χάθηκε μέσα στην λήθη και η ιστορία τους καλύφθηκε από ένα πέπλο σιωπής για πολλές δεκαετίες.

Θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τη διοίκηση του Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία» και την επιτροπή του «Μουσείου της Σωτηρίας», τους-ις συμμετέχοντες-ουσες Ασημίνα Γρηγορίου, Φώτη Βλαστό, Μιχάλη Τουμπή, Λίτσα Διαμαντίδου, Γιώτα Τζουανοπούλου, Νίκη Τσιλιγκίρογλου, αλλά και τους συγγενείς των ασθενών για τη συμβολή τους στη υλοποίηση του ντοκιμαντέρ.

Πρόγραμμα προβολών

Οι προβολές πραγματοποιούνται με την υποστήριξη της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας.

• Αθήνα – Κινηματογράφος Δαναός
  Προπώληση στο ταμείο του κινηματογράφου και στο: danaoscinema.store
  • Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2024: 17:00
  • Κυριακή 13 Οκτωβρίου 2024: 17:00
  • Τρίτη 15 Οκτωβρίου 2024: 20:00
  • Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2024: 20:00
• Λάρισα – Γαλλικό Ινστιτούτο
  Είσοδος ελεύθερη
  • Τετάρτη 9 Οκτωβρίου 2024: 19:30
• Πάτρα – Θέατρο Λιθογραφείον
  Διπλή Προβολή
  Προπώληση στο ταμείο του θεάτρου (Μαίζωνος 172Β, Πάτρα)
  • Τετάρτη 16 Οκτωβρίου 2024: 20:15 & 22:15
• Θεσσαλονίκη – Λιμάνι (Αποθήκη 1, Αίθουσα «Σταύρος Τορνές»)
  Προπώληση: more.com
  Πληροφορίες: filmfestival.gr
  • Τετάρτη 23 Οκτωβρίου 2024: 19:00
• Χανιά – Πνευματικό Κέντρο Χανίων
  Στο πλαίσιο του Chania Film Festival
  Πληροφορίες: chaniafilmfestival.com
  • Πέμπτη 24 Οκτωβρίου 2024: 22.00

Βιογραφικό σκηνοθέτιδας

Η Μαριάννα Οικονόμου είναι σκηνοθέτιδα/παραγωγός ντοκιμαντέρ. Σπούδασε Ανθρωπολογία, Φωτοδημοσιογραφία και παραγωγή βίντεο στο Λονδίνο. Από το 2000, σκηνοθετεί σειρές και ταινίες ντοκιμαντέρ ελληνικής παραγωγής, αλλά και συμπαραγωγές με ευρωπαϊκά κανάλια, όπως το BBC, το ARTE και το YLE. Οι ταινίες της έχουν προβληθεί σε διεθνή φεστιβάλ και κανάλια, με πολλές από αυτές να έχουν διακριθεί και βραβευτεί. Το ντοκιμαντέρ The Longest Run ήταν υποψήφιο στα Ευρωπαϊκά Βραβεία Κινηματογράφου το 2016 και κέρδισε το βραβείο VER.DI στο Dok Leipzig, ενώ η ταινία When Tomatoes Met Wagner ήταν η επίσημη επιλογή της Ελλάδας για τα Όσκαρ του 2020 και κέρδισε μεταξύ άλλων το βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

Το ντοκιμαντέρ της με τίτλο Dark Waters (2024) κέρδισε το Βραβείο Onassis Award στο Agora Docs in Progress, στο πλαίσιο του 26ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Η πιο πρόσφατη ταινία της με τίτλο Αζήτητοι κέρδισε το Βραβείο Κοινού στο 26oο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, καθώς και το Βραβείο Κοινού και Σεναρίου στο 12ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικού και Πολιτιστικού Ντοκιμαντέρ Αγών.

Φιλμογραφία

• Unclaimed – Αζήτητοι (2024)
• Dark Waters (in progress 2024)
• The Greek Bar Jacket (2022)
• When Tomatoes Met Wagner – Όταν ο Βάγκνερ Συνάντησε τις Ντομάτες (2019)
• The Longest Run (2015)
• Food for Love (2013)
• Twelve Neighbors (2009)
• Bells, Threads and Miracles (2008)
• Please listen to me – Άκουσέ με (2008)
• The School – Το Σχολείο (2001)

Συντελεστές

• Σενάριο – Σκηνοθεσία: Μαριάννα Οικονόμου
• Διεύθυνση φωτογραφίας: Carlos Muñoz
• Μοντάζ: Δημήτρης Πεπονής, Ευγενία Παπαγεωργίου
• Έρευνα: Νίκη Τσιλιγκίρογλου
• Διεύθυνση παραγωγής: Ραχήλ Μανουκιάν
• Πρωτότυπη Μουσική: Βαγγέλης Φάμπας
• VFX Artist: Πάνος Κουτέλας
• Σχεδιασμός Ήχου & Μίξη: Στέλιος Κουπετώρης
• Colorist: Μαρία Τζωρτζάτου
• Παραγωγή: DOC3
• Συμπαραγωγή: Anemon, ΕΡΤ
• Με την υποστήριξη των: Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου
• Ελληνική Διανομή: Cinedoc

Λίγα λόγια για το CINEDOC

Το CineDoc προβάλλει και διανέμει επιλεκτικά, βραβευμένα ελληνικά και ξένα ντοκιμαντέρ στο πλαίσιο του Cinedoc Festival. Οι προβολές πραγματοποιούνται σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, τον κινηματογράφο ΔΑΝΑΟ, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, το CineDoc Volos και τον Δήμο Βόλου, τον Χώρο Πολιτισμού «Σημείο» στο Ρέθυμνο, το Cyclades Preservation Fund (CPF) και το Thalassa Foundation. Οι προβολές έχουν στόχο να ενθαρρύνουν τον διάλογο και να εμπνεύσουν συλλογικές δράσεις γύρω από θεματικές όπως το περιβάλλον, η ισότητα των φύλων, η συμπεριληπτικότητα, η εκπαίδευση, η ιστορία κ.ά.

Επιπλέον, συνεργάζεται σταθερά με πολιτιστικά ιδρύματα, πανεπιστήμια, φορείς και οργανισμούς (ενδεικτικά: Γεννάδειος Βιβλιοθήκη, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, Μέγαρο Μουσικής, Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς κ.ά.), ενώ συμμετέχει σε συνέδρια, φεστιβάλ και πολιτιστικές εκδηλώσεις, στο πλαίσιο των οποίων διοργανώνει ειδικές προβολές (ενδεικτικά: Irida Visions, The Future of Retail, Ocean Film Festival, Piraeus Port Film Festival, Athens Pride – Αθήνα, Europride – Θεσσαλονίκη, Come as You Are Festival – Λάρισα, Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Λεμεσού – Κύπρος κ.ά.).

Το CineDoc διευρύνει συνεχώς το δίκτυό του μέσα από τη διοργάνωση προβολών ντοκιμαντέρ στο πλαίσιο του CineDoc Island, τόσο στα νησιά (Κυκλάδες, Σποράδες, Ιόνιο και Δωδεκάνησα), όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα, σε συνεργασία με τοπικούς φορείς και κινηματογραφικές λέσχες.

Οι προβολές πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα και με την οικονομική υποστήριξη του Υπουργείου Πολιτισμού.

Για περισσότερες πληροφορίες: cinedoc.gr | cinedocanemon@gmail.com