66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Πολλαπλοί Χώροι
30 Οκτωβρίου 2025 – 9 Νοεμβρίου 2025

Η οπτική ταυτότητα και τα σποτ του 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Τις αφίσες του 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (30/10-9/11/2025) υπογράφει ο αγαπημένος έλληνας εικαστικός Στέφανος Ρόκος, ο οποίος δημιούργησε δύο πρωτότυπα ζωγραφικά έργα για τη φετινή διοργάνωση. Ταυτόχρονα, τα έργα ενέπνευσαν τα σποτ του 66ου Φεστιβάλ, δύο μικρού μήκους animation ταινίες τις οποίες δημιούργησαν ο Στέφανος Ρόκος μαζί με τον σκηνοθέτη και δημιουργό animation Φωκίωνα Ξένο, σε μουσική του ελληνικής καταγωγής διάσημου αμερικανού μουσικού Jim Sclavunos, συνεργάτη θρυλικών καλλιτεχνών όπως ο Νικ Κέιβ, οι Grinderman, Sonic Youth, Teenage Jesus and the Jerks (με τη Λίντια Λιντς) και The Cramps μεταξύ άλλων, καθώς και μόνιμο μέλος των Bad Seeds από το 1994.

Οι αφίσες και τα σποτ του 66ου ΦΚΘ:

Ο Στέφανος Ρόκος δημιούργησε για τις αφίσες του 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης δύο έργα, με τίτλο «Ανατροπή Ι και ΙΙ: Πολύτιμες στιγμές έμπνευσης και ειρήνης». Τα έργα θα παρουσιαστούν για πρώτη φορά από τις 18 έως τις 22 Σεπτεμβρίου στο πλαίσιο της Art Athina, στο περίπτερο R1 της Γκαλερί Ζουμπουλάκη.

«Επέλεξα να δημιουργήσω δύο υπερφορτωμένα πλουραλιστικά ζωγραφικά έργα όπως είναι τα credits στο τέλος των ταινιών. Πλήθος από πληροφορίες και ονόματα, μπροστά και πίσω από τις κάμερες, περνούν γρήγορα μπροστά από τα μάτια μας αναδεικνύοντας το μέγεθος της κάθε παραγωγής. Κάπου εκεί ανάμεσα υπάρχει η έμπνευση που ενώνει τόσα ανόμοια στοιχεία, μια ωραία φωτιά που ξεπηδά από το κεφάλι των συντελεστών και δημιουργεί μια συνθήκη» σημειώνει ο Στέφανος Ρόκος.

«Επιτρέπεται να πω ότι, κατά μία έννοια, ανήκω στον χώρο του κινηματογράφου; Σκέφτομαι μια ιστορία, τη μετατρέπω στο μυαλό μου σε σενάριο, διαλέγω πρωταγωνιστές, φτιάχνω χαρακτήρες, τους τοποθετώ στο φως, στη σκιά ή κάπου ενδιάμεσα, και δημιουργώ από εσωτερική ανάγκη τις δικές μου δυνατές εικόνες. Στα ζωγραφικά μου έργα τίποτα δεν κινείται, κι όμως υπάρχει κίνηση, δεν υπάρχει soundtrack, ωστόσο διακρίνεται μια μουσικότητα. Και η θέασή τους διαρκεί από ένα δευτερόλεπτο έως ολόκληρες ώρες, αναλόγως τι επιθυμεί ο θεατής. Παρακολουθώ ταινίες όλη μου τη ζωή, ο κινηματογράφος είναι για μένα ψυχαγωγία και πηγή έμπνευσης. Στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης παρευρίσκομαι ανελλιπώς πάνω από 15 χρόνια και πάντα αισθανόμουν κομμάτι του, χωρίς να είμαι» αναφέρει ο καλλιτέχνης.

Τα έργα συνοδεύονται από δύο μικρού μήκους animation που δημιούργησαν ο Στέφανος Ρόκος και ο Φωκίων Ξένος, σε μουσική του Jim Sclavunos. Τα animation αυτά, στα οποία πρωταγωνιστούν δύο props – ένα τηλέφωνο και ένα αβοκάντο, θα είναι και τα σποτ της φετινής διοργάνωσης. Όπως εξηγεί ο Στέφανος Ρόκος «στο ένα η σκηνή που γυρίζεται στέφεται με απόλυτη επιτυχία, στο άλλο είναι η πλήρης καταστροφή». Και προσθέτει: «Σε όλα τα στάδια της δημιουργίας κάθε καλλιτεχνικού έργου ενυπάρχουν η επιτυχία και η αποτυχία, σχεδόν ταυτόχρονα, και μάλλον πάντα διαδέχεται εναλλάξ η μία την άλλη. Αυτό το γνωρίζουμε, είναι μέρος της καλλιτεχνικής δημιουργίας και υπηρετεί τον σκοπό της τέχνης. Όταν η ιδέα αποκτήσει υπόσταση, οι δημιουργοί εύχονται όλη αυτή η περιπέτεια που πέρασαν να έχει θετικό πρόσημο. Ωστόσο, η μεγάλη ανατροπή συμβαίνει όταν το τελικό έργο αποπνέει στον αποδέκτη μια αίσθηση αληθινής έμπνευσης και ειρήνης».

Τα σποτ του Φεστιβάλ θα κυκλοφορήσουν τον Οκτώβριο.

Ο Στέφανος Ρόκος είναι εικαστικός. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1977. Σπούδασε Ζωγραφική στην ΑΣΚΤ της Αθήνας με δάσκαλο τον Τ. Πατρασκίδη. Παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα Χαρακτικής στο εργαστήριο του Γ. Μήλιου. Το 2002 απέκτησε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών στη Χαρακτική από το Wimbledon School of Art του Λονδίνου, όπου φοίτησε με υποτροφία του ιδρύματος Προποντίς. Από το 2005 έως το 2007 ήταν υπότροφος του ΙΚΥ για την εκτέλεση καλλιτεχνικού έργου.

To 2019, προσέγγισε εικαστικά το άλμπουμ των Nick Cave & The Bad Seeds No More Shall We Part με την έκδοση καλλιτεχνικού βιβλίου καθώς και τρεις ομώνυμες εκθέσεις στην Αθήνα (Μουσείο Μπενάκη) και στο Βέλγιο (Bernaerts). Έχει πραγματοποιήσει πολλές ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό και έχει συμμετάσχει σε διεθνείς φουάρ. Έργα του ανήκουν σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές, έχουν χρησιμοποιηθεί στον κινηματογράφο, στο θέατρο, σε εξώφυλλα δίσκων και βιβλίων, σε αφίσες για συναυλίες, θεατρικές παραστάσεις και ταινίες. Εκπροσωπείται από την Γκαλερί Ζουμπουλάκη.

Ο Φωκίων Ξένος είναι σκηνοθέτης και σχεδιαστής animation με έδρα την Αθήνα. Με βασικά εργαλεία το χιούμορ και το χρώμα, συνδυάζει πρακτικές και ψηφιακές τεχνικές για να δημιουργεί μοναδικές οπτικές αφηγήσεις. Η ταινία Heatwave από το National Film & Television School έχει βραβευτεί σε διεθνή φεστιβάλ όπως το Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Εδιμβούργου, το Cinekid, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας και το AnimaSyros. Έχει συμμετάσχει σε περισσότερα από 60 διεθνή φεστιβάλ, μεταξύ των οποίων Annecy, Anima Mundi, Encounters και LIAF, ενώ προτάθηκε και για το Student BAFTA στο Λος Άντζελες.

Τα τελευταία χρόνια ζει και εργάζεται στην Αθήνα ως ανεξάρτητος σκηνοθέτης animation –μεταξύ άλλων, συν-σκηνοθέτησε τη σειρά animation Gegone για την ΕΡΤ (2022)– ενώ διδάσκει στο Μεταπτυχιακό Τμήμα Animation του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Παράλληλα, δραστηριοποιείται ως παραγωγός ταινιών και σειρών animation. Είναι, επίσης, γραμματέας της ASIFA Hellas, του ελληνικού συλλόγου δημιουργών animation. Τον Ιούνιο του 2025 δημιούργησε την αφίσα και το σποτ του 4ου Evia Film Project.

Plot Twist, Beyond Sixth Sense: Το μεγάλο αφιέρωμα του 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης

Σε ένα από τα πιο σπουδαία ευρήματα στην ιστορία της αφήγησης και βεβαίως του κινηματογράφου, που μας έχει χαρίσει μερικά από τα διασημότερα καλλιτεχνικά έργα, έχοντας απογειώσει και αριστουργήματα της έβδομης τέχνης, ρίχνει φως το 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης (30/10-9/11/2025).

Η φετινή διοργάνωση πραγματοποιεί αφιέρωμα στο Plot Twist, προσεγγίζοντας το πολύτιμο αυτό αφηγηματικό εργαλείο με μια ανατρεπτική ματιά. Στο αφιέρωμα με τίτλο Plot Twist, Beyond Sixth Sense προσπερνάμε τις προφανείς και διάσημες κινηματογραφικές ανατροπές, επιλέγοντας σπάνιες και λιγότερο προβεβλημένες ταινίες που έχουν γυριστεί από το 1976 έως το 2025. Ανάμεσα στις ταινίες που θα προβληθούν είναι και δύο ελληνικές, η Κινέττα του Γιώργου Λάνθιμου και Η φωτογραφία του Νίκου Παπατάκη. Την επιλογή των ταινιών ανέλαβε ως guest curator η Μύριαμ Μπεν Σαλά, επιμελήτρια τέχνης και διευθύντρια του The Renaissance Society at The University of Chicago, η οποία θα επιμεληθεί το περίπτερο της Γαλλίας στην επόμενη Μπιενάλε της Βενετίας, τον Μάιο 2026.

Η θεματική του Plot Twist ως ανατροπής προκύπτει και από τον οργανικό διάλογο του Φεστιβάλ με την κεντρική θεματική της 9ης Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης «Όλα πρέπει να αλλάξουν. ΡΝ.Σ9», την οποία επιμελείται η ανεξάρτητη επιμελήτρια και ιστορικός τέχνης Νάντια Αργυροπούλου. Η εικαστική εκφορά του διαλόγου αυτού αποτυπώνεται στην έκθεση «Ανατροπή (η επιστημονική φαντασία σαν αλλαγή/Plot Twist (the science fiction change)», η οποία αποτελεί προλογικό τμήμα της Μπιενάλε 9 και υλοποιείται με τη φροντίδα της Νάντιας Αργυροπούλου και του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Φεστιβάλ Ορέστη Ανδρεαδάκη.

«Η δομή του αφιερώματος και οι ταινίες που περιλαμβάνονται σε αυτό μας πηγαίνουν στον πυρήνα της “ανατροπής της προσδοκίας” (όπως θα μπορούσαμε να μεταφράσουμε το Plot Twist στα ελληνικά), κινούνται πέρα από τα όρια της απλής έκπληξης και μας καλούν να συνειδητοποιήσουμε πως τα φαινόμενα συχνά (μας) απατούν» σημειώνει ο Ορέστης Ανδρεαδάκης. Το κοινό νήμα που διατρέχει τις επιλογές των ταινιών μάς αποκαλύπτει πως πίσω από την έννοια του Plot Twist δεν κρύβονται οι ευφυείς ανατροπές ή η μηχανική της αφήγησης, αλλά η ρήξη — αυτό που συμβαίνει όταν ο κινηματογράφος διαρρηγνύει τις συνήθειες της θέασής μας. Οι ταινίες του αφιερώματος μας υπενθυμίζουν ότι οι ιστορίες δεν είναι ποτέ αθώες. Αντιθέτως, έχουν χτιστεί πάνω σε παραλείψεις και σιωπές, στη δύναμη της αφήγησης και της συσκότισης. Δεν αρκούνται να μας ψυχαγωγήσουν με ανατροπές, αλλά μας εμπλέκουν στις ψευδαισθήσεις που είμαστε πρόθυμοι να αποδεχτούμε.

Όπως αναφέρει η Μύριαμ Μπεν Σαλά: «Πολύ συχνά, συγχέουμε την έννοια του Plot Twist με εκείνη του θεάματος: την ξαφνική ανατροπή, το πιασάρικο κόλπο που αφήνει το κοινό με κομμένη την ανάσα. Αν όμως η αληθινή ανατροπή δεν έχει διόλου να κάνει με την έκπληξη, αλλά με την αναγνώριση; Με εκείνη την αμήχανη στιγμή όπου αυτό που βρισκόταν εκεί δίπλα μας από την πρώτη κιόλας στιγμή έρχεται επιτέλους στο φως. Όπως υποστηρίζει και η βρετανο-παλαιστίνια συγγραφέας Ιζαμπέλα Χαμάντ, η δύναμη της αναγνώρισης δεν έγκειται στην αποκάλυψη, αλλά στην αργοπορημένη εναρμόνιση ανάμεσα στην αντιληπτική μας ικανότητα και την αλήθεια. Και καταλήγει τραγική όχι επειδή μας σοκάρει, αλλά επειδή καταφθάνει όταν είναι πλέον πολύ αργά».

Διερευνώντας μάλιστα τις διακλαδώσεις του Plot Twist σε πεδία που υπερβαίνουν ακόμη και το ίδιο το σινεμά, σπεύδει να προσθέσει: «Σε ορισμένα μέρη του κόσμου, το Plot Twist δεν είναι απλώς ένας αφηγηματικός μηχανισμός, αλλά μια συνθήκη της ζωής: η επανάληψη που περνιέται για αλλαγή, η καταστροφή που σκηνοθετείται ως αποκάλυψη, η αλήθεια που γίνεται ορατή για μία και μόνο φορά, αδύναμη πλέον να αλλάξει το τελικό αποτέλεσμα. Οι ταινίες του αφιερώματος κινούνται σε αυτά τα μονοπάτια. Μας θυμίζουν ότι οι ιστορίες δεν είναι ποτέ ουδέτερες, πως κάθε μυθοπλασία κουβαλά και τις ανάλογες συνέπειες, πως η αναγνώριση, όταν τελικά επέρχεται, δεν ισοδυναμεί με λύση αλλά με ηθική απαίτηση».

Η έκθεση, με τίτλο «Ανατροπή (η επιστημονική φαντασία σαν αλλαγή/Plot Twist (the science fiction change)» θα πραγματοποιήσει τα εγκαίνιά της την Παρασκευή 31 Οκτωβρίου, θα παρουσιαστεί στο MOMus-Πειραματικό Κέντρο Τεχνών, και θα διαρκέσει έως τις 16 Νοεμβρίου 2025. Η έκθεση αυτή αποτελεί εναρκτήριο μέρος της Μπιενάλε 9, η οποία θα κορυφωθεί στο διάστημα Μαΐου – Ιουλίου 2026.

H έκθεση ξεκινά από την εγκατάσταση του τρίπτυχου Urthworks (Slow Action [2010], Urth [2016], Look Then Below [2019]) του σπουδαίου Βρετανού καλλιτέχνη Μπεν Ρίβερς. Παράλληλα, στο επίσημο πρόγραμμα του Φεστιβάλ θα προβληθεί, σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Πρωτοποριακού Κινηματογράφου της Αθήνας, η βραβευμένη στο Φεστιβάλ του Λοκάρνο νέα ταινία του Ρίβερς Mare’s Nest, που βασίζεται στο μονόπρακτο θεατρικό The Word for Snow του Ντον ΝτεΛίλο. Τα εγκαίνια της έκθεσης και η προβολή του Mare’s Nest θα γίνουν παρουσία του Μπεν Ρίβερς. H έκθεση αναπτύσσεται μέσα και από το νέο έργο της ομάδας Errands με τίτλο U.F.O. lost in HEAVEN (2025) – The Journey of a Forgotten Future και εμβληματικές ταινίες του πρωτοπόρου Έλληνα σκηνοθέτη Κώστα Σφήκα.

Η Νάντια Αργυροπούλου σημειώνει σχετικά: «Η έννοια της ανατροπής, όπως ελλοχεύει στην επιστημονική φαντασία σαν προαίσθημα, ανοιχτότητα και δυνατότητα και παρουσιάζεται και στην έκθεση αυτή, προλογικό τμήμα της Μπιενάλε 9, γίνεται αντιληπτή ως επαναστατική διορατικότητα και θρυαλλίδα αλλαγής. Δεν είναι φυγή αλλά ανάγκη, συντονισμός με έναν κόσμο πολλών κόσμων, εμπράγματη φαντασία, ριζοσπαστικός φουτουρισμός, καθώς ξαναφτιάχνει τον χρόνο (τις εμπλοκές τού ήδη με το όχι ακόμη) με νήμα τη δομική κατανόηση της ανελευθερίας και τη μαχητικά ευφρόσυνη ανατροπή των αδιεξόδων της».

Παράλληλα, η καθιερωμένη δίγλωσση ειδική θεματική έκδοση του Φεστιβάλ είναι εξολοκλήρου αφιερωμένη στο Plot Twist, περιλαμβάνοντας κείμενα και αναλύσεις από θεωρητικούς του σινεμά, κοινωνιολόγους και δημοσιογράφους. Συγκεκριμένα, στην έκδοση συμμετέχουν η Μύριαμ Μπεν Σαλά, η Νάντια Αργυροπούλου, ο σεναριογράφος και συγγραφέας Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης, και η συντονίστρια των εκδόσεων του Φεστιβάλ, Γκέλυ Μαδεμλή, ενώ θα δημοσιευτούν και εμβληματικά κείμενα που περιστρέφονται γύρω από την έννοια του Plot Twist.

Στο ευρηματικό, και βραβευμένο στο Φεστιβάλ του Σάντανς, Atropia (2025) της Χέιλι Γκέιτς ένα κινηματογραφικό πλατό μεταμορφώνεται σε τεχνητή εμπόλεμη χώρα με σκοπό την εκπαίδευση των αμερικανών στρατιωτών ακριβώς προτού σταλούν στην κόλαση του Ιράκ. Το ειδύλλιο ανάμεσα στη Fayruz, το αστέρι του «καστ», και έναν βετεράνο που υποδύεται τον εξεγερμένο θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο τις φιλοδοξίες της πρώτης, αλλά και ολόκληρο το εγχείρημα: μια κωμική ιστορία αγάπης βγαλμένη από την καρδιά του αμερικανικού παράλογου.

Στο συναρπαστικό Bouchra (2025), το ευφάνταστο ντεμπούτο των Οριάν Μπαρκί και Μεριέμ Μπενανί (η οποία εν μέσω πανδημίας μάς χάρισε την εθιστική σειρά έργων 2 Lizards), ο συνδυασμός 3D animation και ύφους ντοκιμαντέρ οικοδομεί μια ακαταμάχητη υβριδική αφήγηση, όπου το σινεμά γίνεται καθρέφτης της πολύπλοκης σχέσης ανάμεσα σε δύο ανθρωπόμορφα κογιότ: μια queer κινηματογραφίστρια που εργάζεται στη Νέα Υόρκη και την καρδιολόγο μητέρα της που ζει στην Καζαμπλάνκα. Μια παραγωγή του Fondazione Prada, που μόλις έκανε την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ του Τορόντο.

Στο γεμάτο ένταση μικρού μήκους Genealogy of Violence (2024) του Μοχάμεντ Μπουρουισά ένα αγόρι κι ένα κορίτσι αραβικής καταγωγής υπόκεινται σε αναίτιο και εξονυχιστικό έλεγχο εξακρίβωσης στοιχείων από δύο αστυνομικούς. Μέσα από περίτεχνες τεχνικές στη χρήση της κάμερας και στα οπτικά εφέ, η ταινία ξεθάβει τις υπόγειες, διαχρονικές και επαναλαμβανόμενες διαδρομές της βίας και των διακρίσεων. Η απόδραση του πνεύματος από ένα τοπίο ολοκληρωτισμού, διά χειρός ενός πολύπλευρου, βραβευμένου εικαστικού καλλιτέχνη.

Στο περιπετειώδες They Are the Dogs (2013) του Ισάμ Λασρί ένα τηλεοπτικό συνεργείο ακολουθεί από απόσταση αναπνοής έναν πρόσφατα αποφυλακισμένο κρατούμενο. Μέσα από μια σύγχρονη Οδύσσεια στην πολύβουη Καζαμπλάνκα και την πολυτάραχη μαροκινή κοινωνία, το φιλμ αποτυπώνει την αέναη σύγκρουση ανάμεσα στη βιωμένη μνήμη και την παραπλανητική μιντιακή καταγραφή, ψηλαφώντας την απόσταση που χωρίζει την εξέγερση από την καταπίεση.

Στο τρυφερό αλλά συνάμα οδυνηρό The Time That Remains (2009) του Ελία Σουλεϊμάν, οι αναμνήσεις που κατέγραψε σε μορφή ημερολογίου ο πατέρας του σκηνοθέτη διαπλέκονται άρρηκτα με το συλλογικό και διαχρονικό δράμα του παλαιστινιακού λαού. Ο φιλμικός και ο ιστορικός χρόνος αναδιπλώνονται και συνενώνονται, βυθομετρούν ένα ανεπούλωτο τραύμα και μεταμορφώνουν αυτό που απομένει σε μνήμη, υπενθύμιση και ελπίδα, σε έναν έμμεσο φόρο τιμής στο σινεμά του Ζακ Τατί.

Στο μυστηριακό και σαγηνευτικό μικρού μήκους Kempinski (2007) του Νεΐλ Μπελουφά, ανθρώπινες φιγούρες αναδύονται μέσα από το βαθύ σκοτάδι της νύχτας για να διηγηθούν ιστορίες που καταφθάνουν από ένα μέλλον σαν αναπόληση και ταξιδεύουν από ένα παρελθόν που έπεται. Μια αλλόκοσμη μείξη επιστημονικής φαντασίας, ψευδο-ντοκιμαντέρ και αρχέγονων παραδόσεων του Μάλι, που αποσυνθέτει κάθε αφηγηματική (μας) βεβαιότητα.

Το απολαυστικό ντοκιμαντέρ VHS – Cahloucha (2006) του Νετζίμπ Μπελκαντί μάς συστήνει έναν αυτοσχέδιο σκηνοθέτη και ηθοποιό από την Τυνησία, ο οποίος γυρίζει ασταμάτητα ερασιτεχνικές ταινίες b-movie, με συντελεστές από τα τα φτωχότερα κοινωνικά και μορφωτικά στρώματα, οι οποίες γνωρίζουν την αποθέωση. Μέσα από το ανεστραμμένο είδωλο της καθωσπρέπει αισθητικής, βυθιζόμαστε σε ένα συναρπαστικό ταξίδι στην καρδιά της μαγείας του σινεμά.

Στην Κινέττα (2005), το εντυπωσιακό σκηνοθετικό ντεμπούτο του Γιώργου Λάνθιμου, ο κόσμος ολόκληρος μοιάζει να έχει βυθιστεί σε μια συνθήκη εκτός σεζόν και λειτουργίας. Ένας αστυνομικός, ένας φωτογράφος και μια καθαρίστρια, σε ένα ερημωμένο και ανενεργό θέρετρο, βιντεοσκοπούν τις ανατομίες διαφόρων εγκλημάτων που τελέστηκαν στην περιοχή. Η παντοτινή αναξιοπιστία της εικόνας και η θολή φύση της πραγματικότητας σε μια ιδιόρρυθμη πραγματεία για την έννοια της αναπαράστασης.

Στο υπνωτιστικό Goodbye, Dragon Inn (2003) του βιρτουόζου Τσάι Μινγκ-λιανγκ η κινηματογραφική αφήγηση, οι κινούμενες εικόνες αλλά και η μυσταγωγία της σκοτεινής αίθουσας μεταμορφώνονται σε μια χώρα φαντασμάτων, αιώνιας επιστροφής, ανεκπλήρωτης επιθυμίας και διαρραγής του χρόνου, υπενθυμίζοντάς μας πως το σινεμά ταξιδεύει πέρα απ’ όσα βλέπει το μάτι και συλλαμβάνει το μυαλό. Ένα απαραίτητο φιλμ για τον 21ο αιώνα, για το μοναδικό «πνεύμα του τόπου» του κινηματογράφου και για τη δύναμη της συλλογικής θέασης, που σήμερα απειλείται όσο ποτέ.

To The Spousals of God (1998) –καταληκτικό μέρος της τριλογίας του Ζοάου Σέζαρ Μοντέιρο στην οποία υποδύεται ο ίδιος τον João de Deus– κινείται στα γνώριμα μονοπάτια του ανελέητου σαρκασμού απέναντι στη θρησκευτική και κοινωνική υποκρισία. Λαμβάνοντας μια ουρανοκατέβατη βαλίτσα με λεφτά από έναν «αγγελιοφόρο του θεού», ο clochard ήρωας της ταινίας μετατρέπεται σε μεγιστάνα αυτοστιγμεί, χωρίς όμως να απαλλαχθεί από τις νοσηρές του επιθυμίες.

Στο αξέχαστο Close-Up (1990) του Αμπάς Κιαροστάμι, που έβαλε στον χάρτη τον μεγάλο δημιουργό, ένα εξωφρενικό περιστατικό κινηματογραφικής πλαστοπροσωπίας με θύμα τον Ιρανό σκηνοθέτη Μοσέν Μαχμαλμπάφ γίνεται αφορμή για μια μαγευτική περιδίνηση στις κοσμογονικές ιδιότητες της απατηλής κινηματογραφικής αλήθειας, που ορισμένες φορές καταργεί κάθε άτυπο νόμο της μουντής πραγματικότητας: ένα υβρίδιο που εκτυλίσσεται σε φυλακές, δικαστήρια, πολυσύχναστους δρόμους, ασφυκτικά γεμάτα λεωφορεία και οικιακούς χώρους, φανερώνοντας τη φασματική –κι όμως τόσο θαλερή– φύση της ίδιας της ζωής και της ανθρώπινης συνθήκης.

Η φωτογραφία (1986) του Νίκου Παπατάκη, μέσα από το εύρημα μιας απλής φωτογραφίας που λειτουργεί ως ψευδαισθησιακή αντανάκλαση μιας κατασκευασμένης πραγματικότητας, μιλά για ανοιχτές πληγές της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας: από το δράμα του μεταναστευτικού ξεριζωμού μέχρι το ζοφερό πολιτικό σκηνικό και τη συγκεχυμένη ταυτότητα μιας χώρας σε μετάβαση. Συγχρόνως, πλάθει μια πολυεπίπεδη αλληγορία για την αλήθεια και την εξαπάτηση της εικόνας, σε μια μεγαλειώδη παραβολή για το ίδιο το σινεμά.

Γυρισμένο στο Κάλι της Κολομβίας με όρους και ύφος ψευδο-ντοκιμαντέρ, το The Vampires of Poverty (1978) των Κάρλος Μαγιόλο και Λουίς Οσπίνα στηλιτεύει τη φωτογενή ωραιοποίηση της ανέχειας από τον Δυτικό πολιτισμό. Με κυριότερο όπλο το βιτριολικό μαύρο χιούμορ, εξαπολύει ένα καυστικό κατηγορώ στον καλλιτεχνικό καιροσκοπισμό που χρησιμοποιεί τον ανθρώπινο πόνο και την ψευδεπίγραφη ευαισθησία ως βατήρα κέρδους και αναγνώρισης.

Στη μικρού μήκους ταινία And the Dogs Were Quiet (1976) η Σάρα Μαλντορόρ (1929-2020), ποιήτρια, ακτιβίστρια, φεμινίστρια και ιέρεια του παναφρικανισμού, της αντι-αποικιοκρατίας και του «τρίτου κινηματογράφου», διασκευάζει το ομότιτλο θεατρικό του Εμέ Σεζέρ, ενός από τους σπουδαιότερους δημιουργούς της κρεολής λογοτεχνίας. Μετατρέποντας το Μουσείο του Ανθρώπου στο Παρίσι σε ένα βαθιά αλληγορικό σκηνικό, ένας δραματικός διάλογος ανατέμνει το τραύμα και τη χυδαιότητα τόσο της αποικιοκρατίας όσο και των μηχανισμών που φρόντισαν για την ιστορική της αποσιώπηση-δικαιολόγηση.

Τιμητικός Χρυσός Αλέξανδρος και αφιέρωμα στον Γιώργο Τσεμπερόπουλο

Το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα απονείμει τιμητικό Χρυσό Αλέξανδρο για το σύνολο της προσφοράς του στο σινεμά στον σπουδαίο δημιουργό Γιώργο Τσεμπερόπουλο, έναν από τους πιο αγαπημένους σκηνοθέτες, με ταινίες που έχουν σημειώσει τεράστια επιτυχία στις κινηματογραφικές αίθουσες. Το 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα διοργανώσει μεγάλο αφιέρωμα στο έργο του, στο πλαίσιο του οποίου θα προβληθούν όλες οι μεγάλου μήκους ταινίες του. Επίσης, θα έχουμε την ευκαιρία να τον απολαύσουμε σε ένα masterclass, στη διάρκεια του οποίου θα μοιραστεί με το κοινό τα μυστικά της τέχνης του. Παράλληλα, με όρους καθολικής προσβασιμότητας θα προβληθεί η ταινία Άντε Γεια, μία από τις πιο εμβληματικές ταινίες του σύγχρονου ελληνικού κινηματογράφου, με χορηγό προσβασιμότητας την Alpha Bank. Η ειδική έκδοση του Φεστιβάλ Πρώτο Πλάνο θα είναι αφιερωμένη στον Γιώργο Τσεμπερόπουλο και θα περιλαμβάνει σπάνιο φωτογραφικό υλικό, μια μεγάλη συνέντευξη και πρωτότυπα κείμενα για τον ίδιο και το έργο του.

«Το διεισδυτικό βλέμμα του Τσεμπερόπουλου και η προσωποκεντρική προσέγγισή του αφουγκράζονται τις αγωνίες μιας τάξης ανθρώπων των οποίων ο λόγος σπανίως βρήκε διέξοδο στη μεγάλη οθόνη με τόση καθαρότητα. Χαιρόμαστε πολύ για αυτό το αφιέρωμα που μας δίνει την ευκαιρία να τιμήσουμε έναν σπουδαίο δημιουργό, έναν πολύτιμο συνεργάτη και φίλο» σημειώνει ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης.

«Ωχ! Βράβευση για το έργο μου; Τιμή μου! Η Θεσσαλονίκη μόνο χαρές μού έχει προσφέρει μια ολόκληρη ζωή! Είναι μια πόλη που ξέρει να δίνει, είναι η πόλη των πέντε αισθήσεων. Με έκτη, αυτή τη μοναδική αίσθηση που έχουμε όταν περπατάμε μόνοι στην παραλία κουβαλώντας ακόμη την ταινία που μόλις είδαμε στο Φεστιβάλ και μας άγγιξε. Αγαπώ την πόλη, αγαπώ το Φεστιβάλ και τους ανθρώπους του. Έχω συνεργαστεί με αυτή την υπέροχη ομάδα, γι’ αυτό και αυτή η βράβευση αποκτά ξεχωριστή σημασία» επισημαίνει ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος.

Στον πυρήνα του φιλμικού σύμπαντος του Γιώργου Τσεμπερόπουλου κρύβονται τα πάθη και οι επιθυμίες των ανθρώπων μέσα στις πολύπλοκες μεγαλουπόλεις τού σήμερα και σε μια Ελλάδα που μεταβάλλεται ραγδαία. Στο 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης θα προβληθούν έξι μεγάλου μήκους ταινίες του σπουδαίου έλληνα σκηνοθέτη, ανάμεσά τους και το ντοκιμαντέρ Μέγαρα, το οποίο σκηνοθέτησε με τον Σάκη Μανιάτη. Το αφιέρωμα διατρέχει το δημιουργικό νήμα του σκηνοθέτη, σεναριογράφου και παραγωγού από τα πρώτα του βήματα μέχρι την πιο πρόσφατη ταινία του Υπάρχω, τη μεγαλύτερη εισπρακτική επιτυχία των τελευταίων ετών στο ελληνικό box office, η οποία έχει πάρει κινηματογραφική διανομή σε πολλές χώρες σε ολόκληρο τον κόσμο και παρουσιάζει τη ζωή του Στέλιου Καζαντζίδη, της φωνής που «μίλησε» στις καρδιές όλων των Ελλήνων.

Ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος σπούδασε κινηματογράφο στο American Film Institute στο Λος Άντζελες, όπου έζησε έξι χρόνια σκηνοθετώντας ντοκιμαντέρ, μικρού μήκους ταινίες και θεατρικές παραστάσεις. Στη διάρκεια της πολύχρονης καριέρας του, έχει θητεύσει σε όλα τα στάδια της κινηματογραφικής παραγωγής: έχει παίξει σε ταινίες, έχει υπάρξει βοηθός σκηνοθέτη δίπλα σε άλλους εμβληματικούς δημιουργούς, είναι σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός, ενώ έχει εργαστεί ως παραγωγός διαφημιστικών ταινιών επί 25 χρόνια. Όλες αυτές τις διαστάσεις τις έχει φέρει στο σκηνοθετικό του έργο, στον τρόπο με τον οποίο δουλεύει με τους ηθοποιούς, στην εμπιστοσύνη με την οποία εμπνέει το συνεργείο του. Ταυτόχρονα, έχει υπηρετήσει τον ελληνικό κινηματογράφο και σε επίπεδο θεσμικό, τόσο ως πρόεδρος της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου από το 2019 μέχρι το 2022 όσο και ως μέλος του ΔΣ του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, από το 2015 μέχρι και το 2019, και μέλος του ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου τη διετία 1991-1992.

Στο ντοκιμαντέρ Μέγαρα (1974), σε σκηνοθεσία και σενάριο Σάκη Μανιάτη και Γιώργου Τσεμπερόπουλου, πρωταγωνιστεί ο ακατάλυτος δεσμός του ανθρώπου με τα γενέθλια χώματα, ο τρόπος που το τοπίο σμιλεύει τους κατοίκους του –και την πολιτική του συνείδηση– και η σημασία της εντοπιότητας ως μέσου αντίστασης. Η ταινία δικαίως θεωρείται ένα από τα σημαντικότερα ελληνικά ντοκιμαντέρ. Τα Μέγαρα, γυρισμένα σε μια εποχή που η έννοια της οικολογίας ήταν ανύπαρκτη στην Ελλάδα, παρακολουθούν τον αγώνα των Μεγαρέων ενάντια στην απόφαση της Χούντας να απαλλοτριώσει μια μεγάλη αγροτική έκταση για την εγκατάσταση διυλιστηρίων.

Το τελευταίο μέρος της ταινίας καταγράφει την απόφαση των αγροτών να ενωθούν με τους φοιτητές του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του ’73 μετά από την άδικη αντιμετώπισή τους από το κράτος και τα δικαστήρια. Η μάχη του αγροτικού κόσμου των Μεγάρων για επιβίωση και η σχέση τους με τον τόπο τους διατηρούν στο έπακρο την επικαιρότητά τους. Το ντοκιμαντέρ αυτό, ένα αληθινό πολιτικό τεκμήριο και το πρώτο οικολογικό ντοκιμαντέρ στην Ελλάδα, διέγραψε εντυπωσιακή πορεία σε διεθνή φεστιβάλ, ενώ απέσπασε το βραβείο Κοινού και βραβείο Αρτιότερης Παραγωγής στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 1974 και το βραβείο FIPRESCI στο Φεστιβάλ Forum του Βερολίνου την ίδια χρονιά.

Η ταινία Ξαφνικός Έρωτας (1984), σε σενάριο και σκηνοθεσία Γιώργου Τσεμπερόπουλου, είναι βασισμένη στο μυθιστόρημα Τάλγκο του Βασίλη Αλεξάκη. Η Ελένη είναι μια χορεύτρια που δεν χορεύει πια. Δεν είναι πλέον ερωτευμένη με τον άντρα της. Η ζωή της είναι στάσιμη. Τότε συναντάει τον Γρηγόρη, έναν επιτυχημένο οικονομολόγο που ζει στην Γαλλία παντρεμένος με Γαλλίδα και με δυο παιδιά, και που έχει αρχίσει να νοσταλγεί την Ελλάδα. Συναντιούνται στην Αθήνα και ερωτεύονται. Αποφασίζουν να ζήσουν τον έρωτά τους, που θα τους οδηγήσει μέχρι τη Λισαβόνα, ίσως και πιο μακριά. Με πρωταγωνιστές τους Μπέττυ Λιβανού, Αντώνη Θεοδωρακόπουλο, Νικήτα Τσακίρογλου, Ειρήνη Κουμαριανού, Σοφία Σεϊρλή και Θανάση Παπαγεωργίου, η ταινία απέσπασε Κρατικά Βραβεία Ποιότητας Α΄ Γυναικείου Ρόλου και Καλύτερης Φωτογραφίας.

Το Άντε Γεια (1990), σε σενάριο Βασίλη Αλεξάκη και Γιώργου Τσεμπερόπουλου, είναι βασισμένο στο ομώνυμο μυθιστόρημα της Γιοβάννας. Η μάνα, η κόρη και μια άλλη γυναίκα, ερωτευμένες με το ίδιο αγόρι. Το αγόρι ερωτευμένο με την επιτυχία. Στην Αθήνα του ’90, θέλει να γίνει διάσημος και να βγάλει λεφτά. Όλοι έχουν δίκιο. Αυτό όμως που μας τυραννάει είναι ο έρωτας που περνάει και χάνεται. Η ταινία, στην οποία πρωταγωνιστούν ο Άλκις Κούρκουλος, η Καίτη Παπανίκα, ο Νίκος Δημητράτος, η Τάνια Τρύπη, η Βάνα Μπάρμπα και ο Κώστας Κόκλας, απέσπασε βραβεία για Καλύτερη Ταινία, Καλύτερο Σενάριο, Α΄ Γυναικείο Ρόλο, Α΄ Ανδρικό Ρόλο και Β΄ Ανδρικό Ρόλο στα Κρατικά Βραβεία Ποιότητας το 1991.

Το Φεστιβάλ θα προβάλει την αγαπημένη ταινία με όρους καθολικής προσβασιμότητας, συνεχίζοντας για μία ακόμα χρονιά τον θεσμό των καθολικά προσβάσιμων προβολών χάρη στην πολύτιμη στήριξη της Alpha Bank, Χορηγού Προσβασιμότητας. Συγκεκριμένα, η ταινία θα προβληθεί με ακουστική περιγραφή [AD: Audio Description] για τυφλούς και άτομα με προβλήματα όρασης και με υπότιτλους για κωφούς και βαρήκοους [SDH: Subtitles for the Deaf or hard of Hearing] τόσο στην αίθουσα όσο και στις online προβολές της.

Η Πίσω Πόρτα (2000), σε σενάριο Γιώργου Τσεμπερόπουλου και Ντένη Ηλιάδη, μας πηγαίνει στην ανήσυχη δεκαετία του ’60. Ο 13χρονος Δημήτρης ωριμάζει απότομα μέσα από τις απρόβλεπτες αλλαγές της προσωπικής του ζωής. Γίνεται μάρτυρας των ηλεκτρισμένων γεγονότων, αλλά και της τρέλας μιας παράδοξης εποχής. Νιώθει τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα, αποκτά τις πρώτες εμπειρίες και πειραματίζεται. Και βέβαια, αντιδρά στον κυνικό κόσμο των ενηλίκων με την τόλμη και τη φαντασία της πρώιμης εφηβείας του. Η ταινία απέσπασε Βραβείο Β΄ Ανδρικού Ρόλου στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης το 2000. Με τους: Κωνσταντίνο Παπαδημητρίου, Αλεξανδριανή Σικελιανού, Ανδρέα Κοντόπουλο, Ιεροκλή Μιχαηλίδη, Αντώνη Καφετζόπουλο, Ματίας Σίμουνετς, Χάρη Σώζο, Μαρία Σολωμού, Κατερίνα Τσάβαλου, Ελισάβετ Μουτάφη, Έφη Παπαθεοδώρου, Ελένη Κοκκίδου, Ακίνδυνο Γκίκα.

Στην ταινία Ο Εχθρός Μου (2013), σε σενάριο Γιάννη Τσίρου, ο 48χρονος Κώστας Στασινός, ιδιοκτήτης γεωπονικού ανθοπωλείου, ζει μια συνηθισμένη ζωή με τη γυναίκα του, Ράνια, τον 17χρονο γιο του, Ανδρέα, και την 14χρονη κόρη του, Λουίζα. Προοδευτικός και αμετανόητα ιδεολόγος από τα φοιτητικά του χρόνια στη Γεωπονική, έχει εμφυσήσει στα παιδιά του τις αξίες με τις οποίες ανδρώθηκε. Η λεηλασία του σπιτιού του από μια συμμορία θα ανατρέψει ολοκληρωτικά την οικογενειακή ηρεμία και θα τον φέρει αντιμέτωπο με το δυσκολότερο δίλημμα της ζωής του. Με τους: Μανώλη Μαυροματάκη, Μαρία Ζορμπά, Γιώργο Γάλλο, Αντώνη Καρυστινό, Αριάδνη Καβαλιέρου, Ηλία Μουλά, Θανάση Παπαγεωργίου, Κωνσταντίνο Μωραΐτη, Γιάννη Νιάρρο, Νίκο Ντάλλα, Κώστα Ανταλόπουλο, Vesela Kazakova, Tudor Chirila.

Η ταινία συμμετείχε στο Διαγωνιστικό Φεστιβάλ του Πεκίνου, στο BFI του Λονδίνου, σε Μόντρεαλ, Παρίσι, Νάσβιλ, Ντένβερ και άλλα διεθνή φεστιβάλ. Απέσπασε, μεταξύ άλλων, βραβείο Καλύτερης Ανεξάρτητης Ευρωπαϊκής Ταινίας στο Φεστιβάλ ανεξάρτητων ταινιών ECU στο Παρίσι, Αργυρό Κίονα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λούξορ στην Αίγυπτο. Η ταινία έλαβε, επίσης, βραβείο Α΄ Ανδρικού Ρόλου στο διεθνές φεστιβάλ του Νάσβιλ και βραβείο Α΄ Ανδρικού Ρόλου στο διεθνές φεστιβάλ της Τεχεράνης, καθώς και τρία Βραβεία Ίρις της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου Σκηνοθεσίας, Σεναρίου και Μοντάζ.

Η πιο πρόσφατη ταινία του Γιώργου Τσεμπερόπουλου, Υπάρχω (2024), σε σενάριο Κατερίνας Μπέη, είναι μια ταινία-αφιέρωμα σε έναν μεγάλο τραγουδιστή, τον Στέλιο Καζαντζίδη. Η συγκινητική ιστορία ενός παιδιού μιας οικογένειας προσφύγων του Πόντου που κατάφερε να επιβιώσει και να μεγαλουργήσει χάρη στο τεράστιο ταλέντο του και κόντρα σε κάθε κοινωνική και προσωπική δυσκολία. Μουσική, έρωτες, οικογένεια, φίλοι, ψάρεμα, δημιουργία, μπράβοι της νύχτας, φανατικοί θαυμαστές, μεγάλες διαμάχες, δημιουργούν το ψηφιδωτό της ζωής του. Η ταινία απέσπασε Βραβεία Ίρις Β΄ Γυναικείου Ρόλου και Ενδυματολογίας από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου. Με τους: Χρήστο Μάστορα, Κλέλια Ρένεση, Ασημένια Βουλιώτη, Αγορίτσα Οικονόμου, Δημήτρη Καπουράνη, Άννα Συμεωνίδου, Γιώργο Γάλλο, Γιώργο Καραμίχο, Νίκο Ψαρρά, Γιώργο Γιαννόπουλο, Διαμαντή Καραναστάση, Ηλία Βαλάση, Περικλή Σιούντα.

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ επίτιμη προσκεκλημένη του 66ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης!

Τις αμέτρητες εκδοχές ενός μοναδικού κινηματογραφικού ταλέντου εξερευνά το 66ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, προσκαλώντας την Ιζαμπέλ Ιπέρ, μία από τις πιο λαμπερές, τολμηρές και πολυβραβευμένες σταρ του παγκόσμιου σινεμά και θεάτρου. Το Φεστιβάλ μαζί με την Ιζαμπέλ Ιπέρ έχει επιλέξει να προβάλει 15 ταινίες, οι οποίες αποτυπώνουν την ικανότητά της να μεταμορφώνεται εσωτερικά για κάθε ρόλο, διατηρώντας πάντα την υποκριτική της ταυτότητα. Οι ταινίες διατρέχουν διαφορετικές εποχές και χώρες, και τις υπογράφουν αγαπημένοι δημιουργοί.

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ θα βρίσκεται τέσσερις ημέρες στη Θεσσαλονίκη, στη διάρκεια των οποίων θα παρευρεθεί σε μια σειρά εκδηλώσεων, προβολών και συζητήσεων. Συγκεκριμένα:

Την Τρίτη 4 Νοεμβρίου θα δώσει ένα μεγάλο masterclass, ανοιχτό για το κοινό, με τίτλο «Από τη σκηνή στην οθόνη», με θέμα τις διαφορές στην ερμηνευτική προσέγγιση ανάμεσα στο σινεμά και το θέατρο, το οποίο θα συντονίσει η συγγραφέας Έρση Σωτηροπούλου.

Παράλληλα, η σπουδαία ηθοποιός θα προλογίσει αρκετές από τις ταινίες του αφιερώματος, ενώ θα παρουσιάσει την πνευματώδη κωμωδία Copacabana (2010) του Μαρκ Φιτουσί, μαζί με την κόρη της, Λολιτά Σαμά, με την οποία συμπρωταγωνιστεί στην ταινία.

Κατά την παραμονή της στο Φεστιβάλ θα δώσει συνέντευξη Τύπου σε όλους τους διαπιστευμένους δημοσιογράφους από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Επιπλέον, ζήτησε να επισκεφτεί ιστορικά μνημεία της Θεσσαλονίκης, και γι’ αυτόν τον λόγο το Φεστιβάλ θα διοργανώσει μια ειδική ξενάγηση για την Ιζαμπέλ Ιπέρ, ενώ παράλληλα θα τη μυήσει στη συναρπαστική κουζίνα μιας πόλης με μεγάλη γαστρονομική παράδοση.

Σε μια ιλιγγιώδη κινηματογραφική σταδιοδρομία γεμάτη θριάμβους και επαίνους, η Ιζαμπέλ Ιπέρ έχει βρεθεί 16 φορές υποψήφια στα βραβεία Σεζάρ, κατέχοντας το απόλυτο ρεκόρ στην ιστορία του θεσμού. Κέρδισε το βραβείο για τις ερμηνείες της στις ταινίες Η τελετή (1995) του Κλοντ Σαμπρόλ και Εκείνη (2016) του Πολ Βερχόβεν. Με το Εκείνη απέσπασε, επίσης, Χρυσή Σφαίρα και υποψηφιότητα για Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου.

Παράλληλα, το όνομά της φιγουράρει στην προνομιακή ελίτ των ηθοποιών που έχουν βραβευτεί στα τρία πιο βαρυσήμαντα κινηματογραφικά φεστιβάλ του κόσμου: στις Κάννες για τις ταινίες Βιολέτ Νοζιέρ (1978) του Κλοντ Σαμπρόλ και Η δασκάλα του πιάνου (2001) του Μίχαελ Χάνεκε, στη Βενετία για τις ταινίες του Κλοντ Σαμπρόλ Μια υπόθεση γυναικών (1988) και Η τελετή (1995), αλλά και στο Βερολίνο (μαζί με ολόκληρο το γυναικείο καστ της ταινίας) για το 8 γυναίκες (2002) του Φρανσουά Οζόν.

Η λίστα με τις διακρίσεις της Ιζαμπέλ Ιπέρ είναι ατελείωτη, καθώς η τροπαιοθήκη της επίσης περιλαμβάνει τρία βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, βραβεία BAFTA, Λουμιέρ και Νταβίντ ντι Ντονατέλο, αμέτρητες ακόμη βραβεύσεις σε δεκάδες κινηματογραφικά φεστιβάλ ανά τον κόσμο. Η Ιζαμπέλ Ιπέρ είναι, φυσικά, μία από τις κορυφαίες ηθοποιούς του θεάτρου παγκοσμίως και έχει λάβει το τιμητικό βραβείο Μολιέρ για τη συνεισφορά της στο θέατρο, ενώ έχει αποσπάσει εννέα υποψηφιότητες Μολιέρ – τις περισσότερες για γυναίκα ηθοποιό στην ιστορία του θεσμού.

Η Ιζαμπέλ Ιπέρ αρνείται να περιχαρακωθεί σε όρια και ταμπέλες ήδη από τα πρώτα της βήματα στον χώρο. Ακούραστη, με περισσότερες από 120 (!) ταινίες στο ενεργητικό της, έχει διαγράψει μια εκκωφαντική διεθνή πορεία, παραμένοντας την ίδια στιγμή αδιαμφισβήτητη ιέρεια του γαλλικού σινεμά. Έχει συνεργαστεί με εμβληματικούς δημιουργούς από όλο τον κόσμο, ανάμεσα στους οποίους οι: Μίχαελ Χάνεκε, Κλοντ Σαμπρόλ, Μπερτράν Ταβερνιέ, Μπενουά Ζακό, Ζαν-Λικ Γκοντάρ, Κλερ Ντενί, Αντρέ Τεσινέ, Κλοντ Σοτέ, Φρανσουά Οζόν, Ολιβιέ Ασαγιάς, αδελφοί Ταβιάνι, Αντρέι Βάιντα, Μάρκο Μπελόκιο, Πολ Βερχόβεν, Μάρκο Φερέρι, Ντέιβιντ Ο. Ράσελ, Χαλ Χάρτλεϊ, Χονγκ Σανγκ-σου. Πλουραλιστική και πολυσυλλεκτική στις επιλογές της, η Ιπέρ αποδεικνύει διαρκώς ότι η ακτινοβολία της δεν γνωρίζει γεωγραφικά στεγανά ή πολιτισμικούς και γλωσσικούς περιορισμούς.

Προικισμένη με το σπάνιο χάρισμα να αποδίδει μια τεράστια γκάμα από αισθήματα, διαθέσεις και καταστάσεις με τον πιο αβίαστο και ανεπιτήδευτο τρόπο, η Ιζαμπέλ Ιπέρ είναι ικανή να ταξιδέψει τον θεατή σε αχαρτογράφητες διαστάσεις ή να αποδομήσει ολοκληρωτικά κάθε βεβαιότητα. Σε ολόκληρη τη διάρκεια της καριέρας της, έχει διαπρέψει σε μια εντυπωσιακή ποικιλία από κινηματογραφικά είδη: από το θρίλερ και το δράμα μέχρι την κωμωδία, το ρομάντζο και τη σάτιρα. Ατρόμητη στις επιλογές των ρόλων της, έχει δώσει πνοή και υπόσταση σε αξέχαστες ηρωίδες, που σπάνε τα δεσμά της ηθικολογίας και της προβλεψιμότητας, σε μια κινηματογραφική παρακαταθήκη (ήδη) ανυπολόγιστης αξίας.

Οι ταινίες του αφιερώματος στην Ιζαμπέλ Ιπέρ

Στο πολιτικών αποχρώσεων Η πιο πλούσια γυναίκα του κόσμου (The Richest Woman in the World, 2025, ελληνική πρεμιέρα) του Τιερί Κλιφά, ελαφρώς εμπνευσμένο από την υπόθεση Μπετανκούρ, ένα από τα πιο γνωστά πολιτικά σκάνδαλα της Γαλλίας, η Ιζαμπέλ Ιπέρ δίνει μια εντυπωσιακή ερμηνεία ως Μαριάν Φαρέρ, υποδυόμενη μια πλούσια κληρονόμο της οποίας τα υπερβολικά δώρα σε έναν πολύ νεότερο καλλιτέχνη προκαλούν την οργή του κοινού. Αυτό που αρχικά φαίνεται ως μια ιδιωτική υπόθεση, γρήγορα εξελίσσεται σε εθνικό σκάνδαλο, αποκαλύπτοντας κατηγορίες για χειραγώγηση, διαφθορά και εμπλοκή πρώην πολιτικών ηγετών. Με άξονα τη μαγνητική παρουσία της Ιπέρ, η ταινία διερευνά τις αρνητικές πτυχές του τεράστιου πλούτου και τη διαβρωτική διαπλοκή μεταξύ χρήματος, τέχνης και πολιτικής. Η κομψή σκηνοθεσία του Κλιφά μετατρέπει μια πραγματική ιστορία σε μια οξεία και συναρπαστική μελέτη χαρακτήρων.

*Παρουσίαση της ταινίας από την Ιζαμπέλ Ιπέρ

Στο Η Σιντονί στην Ιαπωνία (Sidonie in Japan, 2023) της Ελίζ Ζιράρ, μια διάσημη Γαλλίδα συγγραφέας ταξιδεύει απρόθυμα στην Ιαπωνία για την επανέκδοση του πρώτου της βιβλίου, το οποίο είχε εκτοξεύσει τη φήμη της στη μακρινή δεκαετία του ’70. Πέρα από ένα επίμονο τζετ λαγκ, εκεί την περιμένει το φάντασμα του συζύγου της (το οποίο φροντίζει να πραγματοποιεί τακτικές εμφανίσεις), αλλά κι ένα ανέλπιστο φλερτ με τον τοπικό εκδότη της. Με την παροιμιώδη άνεση που τη διακρίνει επί της οθόνης, η Ιπέρ ενσαρκώνει μια ηρωίδα που αρνείται να μείνει εφ’ όρου ζωής χαμένη στη μετάφραση και στο παρελθόν της. Η ταινία δημιουργεί ένα τοπίο αστείο, ρεαλιστικό και ανερυθρίαστα ρομαντικό, καθώς αντικρίζει τα φαντάσματα του χθες και αναδεικνύει τη σπουδαιότητα της επανεκκίνησης.

Στο Φράνκι (Frankie, 2019) του Άιρα Σακς, η Ιζαμπέλ Ιπέρ ενσαρκώνει τη Φρανσουάζ Κλεμόντ, ή αλλιώς Φράνκι, μια διάσημη γαλλίδα ηθοποιό που γνωρίζει πως δεν της απομένουν παρά μόνο λίγοι μήνες ζωής. Έτσι, συγκεντρώνει την οικογένειά της στην ηλιόλουστη Σίντρα της Πορτογαλίας για να περάσουν μαζί τις τελευταίες διακοπές της. Η Ιπέρ ερμηνεύει με ήρεμη δύναμη και αφοπλιστική ευαισθησία την κεντρική ηρωίδα, μια γυναίκα με έντονη προσωπικότητα που συνειδητοποιεί με οδύνη ότι ο χρόνος της τελειώνει. Γύρω της όμως, η ζωή συνεχίζεται: γάμοι διαλύονται, νέοι έρωτες αχνοφαίνονται, φιλίες δοκιμάζονται και αλήθειες που είχαν θαφτεί εδώ και καιρό, βγαίνουν στην επιφάνεια. Ο Άιρα Σακς με έμπνευση από τον Ερίκ Ρομέρ διαστέλλει τον κινηματογραφικό χρόνο για να χωρέσει ένα πυκνό 24ωρο από τη ζωή στην ύπαιθρο. Μια ταινία για τις μικρές, ασήμαντες, καθημερινές στιγμές, εκεί όπου συμβαίνουν τα πάντα και τίποτα ταυτοχρόνως.

Στο Εκείνη (Elle, 2016), ένα αιχμηρό ψυχολογικό δράμα που διερευνά την εξουσία, τον πόθο και την επιβίωση, από τον πάντα τολμηρό κινηματογραφικά Πολ Βερχόβεν, η Ιζαμπέλ Ιπέρ ερμηνεύει την Μισέλ Λεμπλάν, διευθύντρια μιας παρισινής εταιρείας βιντεοπαιχνιδιών. Αφού βιάζεται άγρια στο σπίτι της από έναν μασκοφόρο εισβολέα, η Μισέλ αρνείται να γίνει θύμα. Αντίθετα, αρχίζει να καταδιώκει τον δράστη, έως ότου τα όρια μεταξύ εκδίκησης, εμμονής και ελέγχου, γρήγορα μπλέκονται. Ο Βερχόβεν δημιουργεί μια ταινία που δεν μπορεί να κατηγοριοποιηθεί εύκολα, καθώς είναι ταυτόχρονα θρίλερ, σάτιρα και μελέτη χαρακτήρων. Η ταινία, η οποία έκανε πρεμιέρα στις Κάννες, κέρδισε Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας και Καλύτερης Ηθοποιού σε Δραματική Ταινία για την Ιπέρ, ήταν υποψήφια για έντεκα Βραβεία Σεζάρ, ενώ η ηθοποιός απέσπασε υποψηφιότητα για Όσκαρ Α΄ Γυναικείου Ρόλου.

*Πριν την προβολή της ταινίας Εκείνη θα πραγματοποιηθεί τιμητική εκδήλωση για την Ιζαμπέλ Ιπέρ

Η κοιλάδα της αγάπης (Valley of Love, 2015) του Γκιγιόμ Νικλού είναι μια καθηλωτική ταινία για τον θρήνο, που λειτουργεί ως ελεγεία για τη μνήμη και τη συμφιλίωση. Η Ιζαμπέλ Ιπέρ και ο Ζεράρ Ντεπαρντιέ πρωταγωνιστούν σε αυτό το μεταφυσικό road movie, υποδυόμενοι δύο αποξενωμένους γονείς που επανενώνονται στα τοπία της Κοιλάδας του Θανάτου στην Καλιφόρνια, μετά από την αινιγματική επιστολή του γιου τους, του Μάικλ, που στάλθηκε έξι μήνες μετά την αυτοκτονία του.

Παρασυρμένοι σε ένα παράξενο ταξίδι μύησης που έχει σχεδιάσει ο γιος τους για εκείνους, αντιμετωπίζουν όχι μόνο τον απόηχο της απώλειάς τους, αλλά και τις σκιές της δικής τους διαλυμένης σχέσης. Η Ιπέρ, σε μια βαθιά συγκινητική ερμηνεία, αποδίδει με ακατέργαστη ευαισθησία και αποφασιστικότητα τον ρόλο της μητέρας που προσπαθεί να αντιμετωπίσει το αδύνατο. Η αυστηρή, απόκοσμη ομορφιά της Κοιλάδας του Θανάτου αποτυπώνεται σε εικόνες που κόβουν την ανάσα, γεγονός που χάρισε στην ταινία το βραβείο Σεζάρ για την Καλύτερη Φωτογραφία.

Ο ήχος της σιωπής (Louder Than Bombs, 2015), η πρώτη αγγλόφωνη μεγάλου μήκους ταινία του Γιοακίμ Τρίερ, είναι ένα καλοδουλεμένο οικογενειακό δράμα για τη μνήμη, τον θρήνο και τις ιστορίες που αφηγούμαστε για όσους χάνουμε. Τρία χρόνια μετά τον ξαφνικό θάνατο της διάσημης φωτορεπόρτερ Ιζαμπέλ Ριντ (Ιζαμπέλ Ιπέρ), μια αναδρομική έκθεση φέρνει τον μεγαλύτερο γιο της πίσω στο σπίτι. Εκεί συναντά ξανά τον πατέρα του και τον μικρότερο αδελφό του, η σιωπή του οποίου κρύβει μια βαθιά αναταραχή.

Καθώς βρίσκονται ξανά κάτω από την ίδια στέγη, προσπαθούν να γεφυρώσουν τις μεταξύ τους αποστάσεις, με τον καθένα να βασανίζεται από αντικρουόμενες αναμνήσεις της γυναίκας που διαμόρφωσε τη ζωή τους. Με πρεμιέρα στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ των Καννών 2015, Ο ήχος της σιωπής αναδεικνύει το ταλέντο του Τρίερ στη συναισθηματική ακρίβεια και την πολυεπίπεδη αφήγηση, με εξαιρετικές ερμηνείες που φωτίζουν μοναδικά την διερεύνηση του έρωτα, της απουσίας και των εύθραυστων δεσμών ανάμεσα σε γονείς και παιδιά, ανάμεσα σε εκείνους που έφυγαν και σε όσους μένουν πίσω.

Στην κωμωδία Copacabana (2010) του Τιερί Κλιφά, η Ιζαμπέλ Ιπέρ υποδύεται την Μπαμπού, μια αδέσμευτη γυναίκα που ζει με τους δικούς της όρους, αδιαφορώντας για τις δουλειές, τις ευθύνες ή τις συμβάσεις. Όταν όμως ανακαλύπτει ότι η κόρη της, η Εσμεράλντα (την οποία υποδύεται η πραγματική κόρη της Ιπέρ, Λολιτά Σαμά) ντρέπεται να την προσκαλέσει στον γάμο της, η Μπαμπού αποφασίζει να αποδείξει ότι μπορεί να αλλάξει. Αναλαμβάνοντας μια δουλειά ως πωλήτρια χρονομεριδίων στο Βέλγιο, αναδεικνύεται απροσδόκητα σε πρότυπο υπαλλήλου, μέχρι που η ανήσυχη φύση της αντιδρά στην πρόσκαιρη αυτή σταθερότητα. Ο Μαρκ Φιτουσί δημιουργεί το πορτρέτο μιας γυναίκας που εναντιώνεται στις κοινωνικές συμβάσεις, διψά για ζωή και συγκρούεται με το ανιαρό περιβάλλον του κόσμου γύρω της. Η ερμηνεία της Ιπέρ, που βραβεύτηκε στα Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Καΐρου και της Φιλαδέλφειας το 2010, προσδίδει στην Μπαμπού έναν ακαταμάχητο μαγνητισμό, ενσαρκώνοντας τόσο την τρέλα, όσο και το ελεύθερο πνεύμα της ηρωίδας.

*Παρουσίαση της ταινίας από την Ιζαμπέλ Ιπέρ και τη Λολιτά Σαμά

Στη Λευκή υπεροχή (White Material, 2009), μια στοιχειωτική δημιουργία της Κλερ Ντενί που έχει ψηφιστεί ως μία από τις καλύτερες ταινίες του 21ου αιώνα, η Ιζαμπέλ Ιπέρ υποδύεται μια Γαλλίδα ιδιοκτήτρια φυτείας καφέ σε μια γαλλόφωνη αφρικανική χώρα, τη στιγμή που ξεσπά εμφύλιος πόλεμος. Η Ιπέρ ενσαρκώνει μια γυναίκα που διχάζεται μεταξύ αποφασιστικότητας και αυταπάτης, ενώ η Ντενί, με τη γνώριμη ικανότητά της να συνδυάζει την ομορφιά με τη βία, πλαισιώνει την ιστορία με ονειρικές εικόνες, ηθική αμφισημία και την κατάρρευση των αποικιακών βεβαιοτήτων. Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας (2009) και αποτυπώνει με κινηματογραφική δεινότητα τις μετα-αποικιακές εντάσεις και την ανθρώπινη ανθεκτικότητα.

Η παιχνιδιάρικη μουσική ταινία μυστηρίου 8 γυναίκες (8 Women, 2002) του Φρανσουά Οζόν είναι μια technicolor γιορτή ίντριγκας και femme fatale λάμψης, διασκευή του διάσημου θεατρικού έργου του γάλλου συγγραφέα Ρομπέρ Τομά. Παγιδευμένες λόγω χιονοθύελλας σε μια πολυτελή έπαυλη της δεκαετίας του 1950, οκτώ γυναίκες –τις οποίες υποδύονται ορισμένες από τις μεγαλύτερες σταρ του γαλλικού κινηματογράφου, μεταξύ των οποίων η Κατρίν Ντενέβ, η Φανί Αρντάν και η Εμανουέλ Μπεάρ– προσπαθούν να εξιχνιάσουν τη δολοφονία του μοναδικού άντρα του σπιτιού. Ανάμεσά τους, η Ιζαμπέλ Ιπέρ ως πανικοβλημένη, μελοδραματική θεία Ογκουστίν, είναι μια αποκάλυψη. Με δραματική ένταση, καυστικό χιούμορ και απίστευτη κωμική αντίληψη, η Ιπέρ προσφέρει μια ανατριχιαστικά τρυφερή ερμηνεία, με κλασική πλέον τη σκηνή όπου ερμηνεύει στο πιάνο το «Message Personnel». Η ταινία κέρδισε την Αργυρή Άρκτο για Εξαιρετική Καλλιτεχνική Επίδοση στο Διεθνές Φεστιβάλ Βερολίνου και απέσπασε πολλαπλές υποψηφιότητες στα βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου.

H δασκάλα του πιάνου (The Piano Teacher, 2001), το συνταρακτικό δράμα του Μίχαελ Χάνεκε, ιχνηλατεί ένα ανατριχιαστικό πορτρέτο της καταπίεσης, του πόθου και της εξουσίας. H Έρικα, 40 περίπου ετών, είναι καθηγήτρια πιάνου στο διακεκριμένο Ωδείο της Bιέννης. Επιβλητική κι απόμακρη, εμπνέει δέος και σεβασμό, αλλά η προσωπικότητά της είναι ένα προσεκτικό κατασκεύασμα και μια οδυνηρή αντίδραση στην καταπιεσμένη της ζωή. H Έρικα ζει με τη μητέρα της, και η αλληλεξάρτησή τους είναι ασφυκτική, ενίοτε και βίαιη, ενώ οι απωθημένες επιθυμίες της την ωθούν σε μακάβριες πράξεις ηδονοβλεψίας και αυτοτραυματισμού. Ώσπου ο Βάλτερ, ένας νεαρός μαθητής της, αποφασίζει να αποπλανήσει τη δασκάλα του, πιστεύοντας ότι έχει βρει μια αδελφή ψυχή… Η ταινία απέσπασε το Μεγάλο Βραβείο της Επιτροπής στο Φεστιβάλ των Καννών και βραβεία ερμηνειών για την Ιζαμπέλ Ιπέρ και τον Μπενουά Μαζιμέλ.

Η τελετή (A Judgement in Stone, 1995) του Κλοντ Σαμπρόλ, μία από τις πιο συναρπαστικές ταινίες της δεκαετίας του ’90, εμπνέεται από την πραγματική ιστορία των αδελφών Παπέν, δύο οικιακών βοηθών που δολοφόνησαν την εργοδότριά τους και την κόρη της στην επαρχιακή Γαλλία της δεκαετίας του ’30, ενώ αντλεί στοιχεία και από το θεατρικό Οι δούλες (1947) του Ζαν Ζενέ και το μυθιστόρημα A Judgement in Stone (1977) της Ρουθ Ρέντελ. Η Ιζαμπέλ Ιπέρ υφαίνει ακόμα έναν ιδιοσυγκρασιακό χαρακτήρα, για τον οποίο τιμήθηκε με το Σεζάρ Καλύτερης Γυναικείας Ερμηνείας, αλλά και με το βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας του Φεστιβάλ Βενετίας, εξ ημισείας με τη συμπρωταγωνίστριά της, Σαντρίν Μπονέρ. Μια ταινία για τις ταξικές ανισότητες και τα απωθημένα της γαλλικής κοινωνίας που καταλήγει σε ένα κρεσέντο βίας και αμοραλισμού, που αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τα Παράσιτα του Μπονγκ Τζουν-χο.

Στοιχεία νουάρ ίντριγκας και φιλοσοφικής κωμωδίας διαπλέκονται στο Amateur (1994) του Χαλ Χάρτλεϊ, μια ταινία που συνέβαλε καθοριστικά στην αναγέννηση του αμερικανικού ανεξάρτητου κινηματογράφου της δεκαετίας του 1990. Σε ένα ερμηνευτικό tour-de-force, η Ιζαμπέλ Ιπέρ υποδύεται μια πρώην καλόγρια που έγινε συγγραφέας ερωτικής λογοτεχνίας και πιστεύει ότι η Παναγία της έδωσε εντολή να αλλάξει τη μοίρα των ανθρώπων γύρω της. Ο δρόμος της διασταυρώνεται με εκείνον του Τόμας, ενός γοητευτικού αμνησιακού και οι δυο τους παρασύρονται σε μια παράξενη αλυσίδα ηθικών διλημμάτων, επιθυμίας και παράλογης βίας. Το Amateur, που είχε κάνει πρεμιέρα στο Δεκαπενθήμερο Σκηνοθετών του Φεστιβάλ των Καννών, αναδεικνύει τη χαρακτηριστική ισορροπία του Χάρτλεϊ μεταξύ ειρωνείας και συμπόνιας, σε μία από τις πιο συγκινητικές ερμηνείες της Ιζαμπέλ Ιπέρ στην αγγλική γλώσσα. Μια ξεκαρδιστική και ταυτόχρονα μελαγχολικά στοχαστική προσέγγιση της αμαρτίας, της λύτρωσης και της επανεφεύρεσης, που αντλεί από το σύμπαν των ταινιών του Γκοντάρ.

Το Μια υπόθεση γυναικών (Story of Women, 1988) του Κλοντ Σαμπρόλ αφηγείται την πραγματική ιστορία της Μαρί Λατούρ, μιας φτωχής μητέρας δύο παιδιών στη ναζιστική κατεχόμενη Γαλλία, η οποία πραγματοποιεί κρυφά αμβλώσεις για να συντηρήσει την οικογένειά της. Νοικιάζοντας δωμάτια σε πόρνες και αποκτώντας προκλητικά εραστή, η ανεξαρτησία της Μαρί εξοργίζει τον πικραμένο σύζυγό της, ο οποίος την προδίδει στις αρχές. Η Μαρί συνελήφθη υπό το καθεστώς του Βισύ, δικάστηκε για «εγκλήματα κατά του κράτους» και καταδικάστηκε σε θάνατο με γκιλοτίνα το 1943. Η ταινία βραβεύτηκε με Αργυρό Λέοντα στο Φεστιβάλ της Βενετίας, ενώ η Ιπέρ κέρδισε το Volpi Cup Καλύτερης Ηθοποιού. Η αυστηρή, διεισδυτική σκηνοθεσία του Σαμπρόλ και η ατρόμητη, λεπτή ερμηνεία της Ιπέρ μετατρέπουν την τραγική ιστορία της Μαρί σε μια αμείλικτη κριτική της υποκρισίας, της ηθικής και της εξουσίας.

H πέστροφα (The Trout, 1982) του Τζόζεφ Λόουζι μάς συστήνει τη Φρεντερίκ, που υποδύεται με μαεστρία η Ιζαμπέλ Ιπέρ, γνωστή με το παρατσούκλι «η πέστροφα», η οποία μοιάζει πολύ με τα ψάρια που είχε όταν ζούσε με τον πατέρα της σε μια μικρή γαλλική κωμόπολη. Ψυχρή και αινιγματική, φλερτάρει τους άντρες και μετά τους απορρίπτει. Μια νύχτα, ενώ βρίσκεται σε μια αίθουσα μπόουλινγκ με τον σύζυγό της, συναντά δύο επιχειρηματίες. Αυτοί γοητεύονται αμέσως από την πονηρή αθωότητα της Φρεντερίκ. Ένας από τους δύο άντρες την προσκαλεί να τον συνοδεύσει σε ένα επαγγελματικό ταξίδι στην Ιαπωνία.

Η Φρεντερίκ δέχεται, για την πρόκληση, αλλά το ταξίδι αποδεικνύεται προάγγελος τραγωδίας. Η ταινία φέρει την οξυδερκή ματιά του Τζόζεφ Λόουζι για την εξουσία, τον πόθο και την αποξένωση. Με την εύστοχη ερμηνεία της Ιζαμπέλ Ιπέρ στο επίκεντρο, ο Λόουζι δημιουργεί ένα κομψό, ανησυχητικό πορτρέτο της χειραγώγησης και των κρυφών κινδύνων που κρύβονται πίσω από τη γοητεία και την αποπλάνηση.

Η πύλη της Δύσης (Heaven’s Gate, 1980), η επόμενη ταινία που σκηνοθέτησε ο Μάικλ Τσιμίνο μετά τον οσκαρικό Ελαφοκυνηγό (1978) και συνάμα το αγγλόφωνο ντεμπούτο της Ιζαμπέλ Ιπέρ, είναι ένα μεγαλεπήβολο γουέστερν επικών διαστάσεων με μια πολυτάραχη ιστορία: η αρχική εκδοχή της ταινίας εισέπραξε αποκαρδιωτικές κριτικές, κατέληξε σε παταγώδη εισπρακτική αποτυχία, κυκλοφόρησε σε συντομευμένη εκδοχή και οδήγησε τη United Artists σε χρεοκοπία. Πολλά χρόνια αργότερα, η ταινία επανεκτιμήθηκε ριζικά με αποτέλεσμα να αναγνωρίζεται πλέον ως ένα τολμηρό, μνημειώδες έργο του αμερικανικού κινηματογράφου. Με φόντο τον πόλεμο της Κομητείας Τζόνσον το 1892, όταν μια αδίστακτη ένωση κτηνοτρόφων προσπάθησε να εκδιώξει τους φτωχούς Ευρωπαίους μετανάστες από το Γουαϊόμινγκ, ο Τσιμίνο υφαίνει μια οπερετική ιστορία αγάπης, βίας και εκδίκησης, λουσμένη στην εκστατική φωτογραφία του Βίλμος Ζίγκμοντ, που μετατρέπει τα απέραντα τοπία σε σύμβολα τόσο της βαρβαρότητας όσο και της υπόσχεσης της αμερικανικής μεθορίου.

Περισσότερες πληροφορίες