Το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στοχεύει στην παρουσίαση ποικίλων όψεων της ζωής κατά τη βυζαντινή και μεταβυζαντινή περίοδο: της τέχνης, της ιδεολογίας, της κοινωνικής οργάνωσης, της θρησκείας, αλλά και της επίδρασης των ιστορικών εξελίξεων και της πολιτικής κατάστασης στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων.
Η μόνιμη έκθεση
Η μόνιμη έκθεση του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού παρουσιάζει:
- ποικίλες όψεις της τέχνης και του πολιτισμού του Βυζαντίου αλλά και
- της εποχής μετά την κατάλυση της βυζαντινής αυτοκρατορίας το 1453 από τους Οθωμανούς Τούρκους.
Περιέχει 2.900 αντικείμενα, οργανωμένα σε εκθεσιακές ενότητες που διηγούνται με χρονολογική σειρά «μικρές ιστορίες», παρουσιάζουν με έναν εύληπτο και ευχάριστο τρόπο πτυχές της τέχνης και του πολιτισμού του Βυζαντίου, από το όριο του με την ύστερη αρχαιότητα (3ος- 4ος μ.Χ. αι) έως την Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) αλλά και επιβιώσεις αυτού του πολιτισμού στους χρόνους μετά την Άλωση, έως το 19ο αι.
Παρουσιάζονται:
- τοιχογραφίες,
- ψηφιδωτά,
- εικόνες,
- μαρμάρινα αρχιτεκτονικά μέλη,
- ολόκληροι αποσπασμένοι παλαιοχριστιανικοί τάφοι με τις τοιχογραφίες τους,
- πολύτιμα εκκλησιαστικά σκεύη,
- είδη προσωπικού στολισμού,
- αντικείμενα καθημερινής χρήσης και
- εργαλεία διαφόρων επαγγελματιών που αναδεικνύουν
- τις όψεις της ζωής στο Βυζάντιο,
- την οργάνωση της θρησκευτικής και κοινωνικής ζωής,
- την καλλιτεχνική και πνευματική παραγωγή,
- τον ιδιωτικό βίο και
- τις δραστηριότητες των ανθρώπων στην αγορά, στην ύπαιθρο και στη θάλασσα.
Τα εκθέματα προέρχονται κυρίως από τον βορειοελλαδικό χώρο και μάλιστα τη Θεσσαλονίκη, τη σημαντικότερη πόλη μετά την Κωνσταντινούπολη στο ευρωπαϊκό τμήμα της βυζαντινής αυτοκρατορίας.
