Για μια φλόγα που καίει. Αρχαιότητες και μνήμη, Θεσσαλονίκη – Μακεδονία [1821-2021]

Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης
15 Ιουλίου 2021 έως 31 Αυγούστου 2022

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης εγκαινιάζει στις 15 Ιουλίου 2021 την έκθεση με τίτλο, Για μια φλόγα που καίει. Αρχαιότητες και Μνήμη, Θεσσαλονίκη – Μακεδονία [1821-2021].

Η περιοδική έκθεση, που θα διαρκέσει ένα έτος, αποτελεί τη συμμετοχή του μουσείου στον εορτασμό για τα 200 χρόνια από τον σημαντικότερο σταθμό της νεότερης ελληνικής ιστορίας, το ξέσπασμα του αγώνα για την εθνική ανεξαρτησία.

Σχεδόν 100 χρόνια μεσολαβούν από το 1821 μέχρι το 1912, όταν ενσωματώνεται και η Μακεδονία στο ανεξάρτητο ελληνικό κράτος. Ένας αιώνας προσμονής, όπου η φλόγα της εξέγερσης γίνεται μια φλόγα που καίει χρόνια για τους απανταχού Έλληνες. Η έκθεση επιχειρεί να φωτίσει αυτή τη σημαντική, αλλά σχετικά άγνωστη σελίδα της ελληνικής ιστορίας, εστιάζοντας στον ρόλο των αρχαιοτήτων ως υλική υπόσταση και πνευματική παρακαταθήκη στη διαμόρφωση της συλλογικής μνήμης.

Αρχαιότητες, έργα συλλεκτών, κειμήλια και αρχειακό υλικό, παρουσιάζονται μαζί με κειμενικές πηγές, οπτικό και ηχητικό υλικό, σε μια εκθεσιακή αφήγηση που εντάσσει τα χρόνια της επανάστασης, αλλά και τα χρόνια πριν και μετά από αυτήν, στη συνολική ιστορική διαδρομή της Θεσσαλονίκης.

Τα 117 αντικείμενα της έκθεσης συμπλέκονται με τις προσωπικές ιστορίες επώνυμων και ανώνυμων, αντανακλώντας τα γεγονότα, τις ιδεολογίες και το πνεύμα της εποχής και προσπαθούν να δώσουν απαντήσεις σε μια σειρά ερωτημάτων:

• Ποιες αλλαγές σημάδεψαν τον μετασχηματισμό της Θεσσαλονίκης μετά την οθωμανική κατάκτηση;
• Πώς τα τείχη της διαφύλαξαν μέσα τους, και στη συνέχεια αποκάλυψαν τα μνημονικά ίχνη της πολυτάραχης ιστορίας της;
• Πώς είδαν ταξιδιώτες και περιηγητές στη Θεσσαλονίκη του Λεβάντε τα αρχαιοελληνικά μνημεία της;
• Τι ρόλο έπαιξαν οι αρχαιότητες στις προεπαναστατικές διεργασίες και τα απελευθερωτικά οράματα του μακεδονικού χώρου;
• Ποια η τύχη των επαναστατικών κινημάτων και των αγωνιστών του μακεδονικού χώρου;
• Ποια η δράση της ελληνικής κοινότητας στα χρόνια της προσμονής για την απελευθέρωση;
• Ο εορτασμός της επετείου δίνει την ευκαιρία στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Θεσσαλονίκης να διοργανώσει μια έκθεση που μας βοηθά να αναστοχαστούμε την ιστορία της πόλης μέσα από τις περιπέτειες των μνημείων της και τη συλλογική μνήμη.

Οι φορείς και οι συλλέκτες οι οποίοι συμμετέχουν με δανεισμό αντικειμένων στην πραγματοποίηση της έκθεσης είναι οι εξής:

Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, Συλλογή Γιώργου Κωνσταντινίδη (ιστορικό οικογενειακό αρχείο), Συλλογή Κώστα Σταμάτη (γκραβούρες), Συλλογή Βασίλη Νικόλτσιου (ιστορικά πολεμικά κειμήλια). Πλήθος άλλων φορέων και συλλεκτών έδωσαν την άδεια για τη χρήση οπτικού υλικού.

Παράλληλα με τα εκθέματα, θα προβάλλεται σύντομη ταινία διάρκειας 7 λεπτών που μεταδίδει μέσα από την εικόνα, την αφήγηση και το ηχητικό περιβάλλον την ατμόσφαιρα και τα μηνύματα της έκθεσης.

Κατά τη διάρκεια της έκθεσης θα πραγματοποιείται σε συνεργασία με το Αρχείο Χαρτογραφικής Κληρονομιάς (Γενικά Αρχεία του Κράτους-Ιστορικό Αρχείο Μακεδονίας) το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο, Ένας χάρτης, ένα νόμισμα, μια ιστορία για την ελευθερία.

Η Χάρτα της Ελλάδος του Ρήγα Βελεστινλή μετατρέπεται σε ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για τους μαθητές Ε΄- Στ΄ Δημοτικού, προσφέροντας ένα νοητό ταξίδι στους τόπους και τους ανθρώπους που ενέπνευσαν την Επανάσταση. Τα παιδιά καλούνται να ακολουθήσουν διαδρομές, να παρατηρήσουν τα σύμβολα, να παίξουν με τα νομίσματα, να σχολιάσουν και να πουν τις δικές τους ιστορίες.

Η έκθεση θα συνοδευτεί από δίγλωσσο κατάλογο στα ελληνικά και αγγλικά, ο οποίος θα κυκλοφορήσει σύντομα.

Ώρες λειτουργίας

Θερινό (15 Απριλίου – 14 Νοεμβρίου)
8:00 – 20:00 καθημερινά

Χειμερινό (15 Νοεμβρίου – 14 Απριλίου)
9:00 – 16:00 καθημερινά

Ειδικά τις ημέρες του Πάσχα το ωράριο διαμορφώνεται ως εξής:

Μ. Παρασκευή: 12.00 – 17.00
Μ. Σάββατο: 8.30 – 16.00
Κυριακή του Πάσχα: ΚΛΕΙΣΤΑ
Η προσέλευση των επισκεπτών επιτρέπεται έως 15 λεπτά πριν τη λήξη του ωραρίου.

Το Μουσείο παραμένει κλειστό την:

25η και 26η Δεκεμβρίου
1η Ιανουαρίου
25η Μαρτίου
Κυριακή του Πάσχα
1η Μαΐου

Οι ώρες λειτουργίας μπορεί να αλλάξουν χωρίς προειδοποίηση. Για περισσότερες πληροφορίες και επιβεβαίωση του ωραρίου μπορείτε να καλείτε στο τηλέφωνο 2313 310301.

Ομαδικές επισκέψεις γίνονται δεκτές μόνο κατόπιν τηλεφωνικής συνεννόησης.

Θεματικές ξεναγήσεις

Ημερομηνία: 9 & 21 Σεπτεμβρίου 2021, 12 & 21 Οκτωβρίου 2021, 30 Νοεμβρίου 2021, 13 & 21 Δεκεμβρίου 2021, 13 & 27 Ιανουαρίου 2022, 24 Φεβρουαρίου 2022, 28 Μαΐου 2022, 9 Ιουνίου 2022, 13 Ιουλίου 2022
Ώρα έναρξης: 12:00
Χώρος: Αίθουσες Περιοδικών Εκθέσεων Α’ και Β’

Ημερομηνία: 12 Αυγούστου 2022
Ώρα έναρξης: 20:00
Χώρος: Φουαγιέ Μουσείου

Είσοδος ελεύθερη

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης σάς προσκαλεί σε μια περιήγηση στη νέα του περιοδική έκθεση για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821.

Ελάτε να αναστοχαστούμε την ιστορία της Θεσσαλονίκης και της Μακεδονίας μέσα από τις περιπέτειες των μνημείων της και τη συλλογική μνήμη. Εκθέματα και προσωπικές ιστορίες επώνυμων και ανώνυμων αντανακλούν τα γεγονότα, τις ιδεολογίες και το πνεύμα της εποχής και φωτίζουν μια σημαντική, αλλά σχετικά άγνωστη σελίδα της ελληνικής ιστορίας.

Η ξενάγηση θα πραγματοποιηθεί από αρχαιολόγο του Μουσείου με την επίδειξη του εισιτηρίου εισόδου.

Χώρος συγκέντρωσης: Φουαγιέ Μουσείου

Απαραίτητη η τηλεφωνική κράτηση στο 2313310201 (Δευτέρα – Παρασκευή 08:00 έως 15:00)

Διάλεξη & Θεματική Ξενάγηση

Ημερομηνία: 24 Μαρτίου 2022
Ώρα έναρξης: 12:00
ΧΩΡΟΣ: Αίθουσα Μανόλης Ανδρόνικος
Είσοδος ελεύθερη

Διάλεξη του Βασίλη Νικόλτσιου, Συλλέκτη – Συνταγματάρχη εν αποστρατεία – Φαρμακοποιού – Συγγραφέα, με θέμα “Τα όπλα του αγώνα”.

Με αφορμή την εορταστική επέτειο του 1821, το ΑΜΘ προσκαλεί τον κ. Β. Νικόλτσιο, γνωστό συλλέκτη ιστορικών κειμηλίων, για να μιλήσει για τα όπλα της επανάστασης. Γιαταγάνια, καριοφίλια, κουμπούρια, πιστόλες και διάφορα πολεμικά εξαρτήματα των αγωνιστών του ’21, σύμβολα της αρετής και της ανδρείας τους, μας αφηγούνται σκηνές του αγώνα της ελευθερίας.

Η διάλεξη θα συνδυαστεί με επίσκεψη στην περιοδική έκθεση του μουσείου «Για μια φλόγα που καίει. Μνήμη και αρχαιότητες, Θεσσαλονίκη-Μακεδονία [1821-2021]», όπου οι επισκέπτες θα ξεναγηθούν από αρχαιολόγο του Μουσείου στην περιοδική έκθεση για τα 200 χρόνια από το ξέσπασμα του αγώνα για την ανεξαρτησία, και θα έχουν την ευκαιρία να δουν από κοντά αυθεντικά όπλα του 1821 από τη συλλογή του κ. Β. Νικόλτσιου.